logo arlima

Denis le Chartreux

Dionysius Cartusianus | Dionysius Carthusianus | Denys le Chartreux | Denis van Leeuwen | Denis van Ryckel | Denis van Leeuwen | Denis the Carthusian

Biographie

Né à Rijkel, Limburg, en 1402 — Mort à Roermond le 12 mars 1471

Moine chartreux, théologien et mystique flamand

Biographie

Bibliographie

Recueils

Généralités

Œuvres:

  1. Super Genesim
  2. Super Exodum
  3. Super Leviticum
  4. Super librum Numerorum
  5. Super Deuteronomium
  6. Super librum Iosue
  7. Super librum Iudicum
  8. Super librum Ruth
  9. Super quatuor libros Regum
  10. Super libros Paralipomenon
  11. Super Esdram
  12. Super Nehemiam
  13. Super Tobiam
  14. Super Iudith
  15. Super Esther
  16. Super Iob
  17. Epilogatio in librum Iob: Tractatulus de causa diversitatis eventuum humanorum
  18. Super librum Psalmorum
  19. De modo devote psallendi
  20. Super septem psalmos poenitntiales
  21. Super librum Proverbiorum
  22. Super Ecclesiasten
  23. Super Cantica Canticorum
  24. Super librum Sapientiae
  25. Super Ecclesiasticum
  26. Super Isaiam
  27. Super Ieremiam
  28. Super Threnos
  29. Super Baruch
  30. Super Ezechielem
  31. Super Danielem
  32. Super duodecim Prophetas Minores
  33. Super Machabaeorum
  34. Super Matthaeum
  35. Super Marcum
  36. Super Lucam
  37. Super Ioanem
  38. Super omnes divi Pauli Apostoli Epistolas
  39. Monopanton, seu Redactio omnium Epistolarum beati Pauli in unam ad materias
  40. Super Actus Apostolorum
  41. Super septem Epistolas Canonicas
  42. Super Apocalypsim
  43. Epitome sive nobiliores sententiae totius Bibliae
  44. Super Angelicam seu coelestem hierarchiam B. Dionysii Areopagitae
  45. Super Ecclesiasticam hierarchiam
  46. Super libros de Divinis nominibus
  47. Super Mysticam theologiam
  48. Super undecim epistolas Dionysii
  49. In quatuor libros Sententiarum
  50. Summae fidei orthodoxae libri quatuor, alias Enterione, id est Medulla operum S. Thomae
  51. Super Boetium De consolatione philosophiae
  52. Expositio librorum Ioannis Climaci
  53. Translatio librorum Ioannis Cassiani ad stilum facillimum
  54. Enarratio Hymnorum praesertim veterum
  55. De exemplis et documentis authenticis
  56. Compendium philosophicum, seu Elementatio theologica
  57. Compendium theologicum, seu Elementatio theologica
  58. De lumine christianae theoriae
  59. Dialogion de fide catholica contra gentiles, continens octo libros partiales
  60. Contra perfidiam Mahometi, et contra multa dicta Sarracenorum libri quatuor
  61. Dialogus disutationis inter Christianum et Sarracenum de lege Christi et contra perfidiam Mahometi
  62. Contra superstitiones
  63. De natura aeterni et veri Dei
  64. De venustate mundi et pulchritudine Dei
  65. Creaturarum in ordinem ad Deum consideratio theologica
  66. De distantia perfectionis divinae et humanae
  67. De munificentia et beneficiis Dei
  68. De laudibus superlaudabilis Dei
  69. Laudes Dei devotissimae
  70. De donis Spiritus Sancti libri quatuor
  71. Horae de sanctissima Trinitate
  72. Horae devotissimae de passione domini nostri Iesu Christi
  73. Expositio dominicae passionis secundum quatuor Evengelistas
  74. De passione Domini salvatoris Dialogus
  75. Expositio Missae
  76. Dialogus de celebratione et sacramento altaris
  77. Tractatus de sacra communione frequentanda
  78. Sermones sex de venerabili sacramento
  79. De laudibus beatissimae virginis Mariae libri quatuor
  80. De praeconio et dignitate beatissimae virginis Mariae libri quatuor
  81. De mutua cognitione beatorum in patria
  82. De sanctorum reliquiarumque veneratione, et modo agendi processiones
  83. De auctoritate et officio summi Pontificis
  84. De potestate et iurisdictione summi Pontificis
  85. De auctoritate generalium conciliorum
  86. De vita et regimine praesulum
  87. De officio, vita et regimine archidiaconorum
  88. De regimine praelatorum
  89. De vita et statu canonicorum, sacerdotum et ministrorum ecclesiae
  90. Dialogus sive Colloquium inter patronum et canonicum, seu De plurium beneficiorum usurpatione
  91. De vita et regimine curatorum
  92. De doctrina scholarium
  93. De vita nobilium
  94. De regimine principum libri tres
  95. Dialogus inter Christum et principissam
  96. De vita militarium
  97. De vita mercatorum, et iusto pretio rerum
  98. De regimine politiae
  99. De laudabili vita coniugatorum
  100. De vita viduarum
  101. De laudabili vita virginum
  102. Inter Iesum et puerum Dialogus
  103. De praeconio sive laude Ordinis Cartusiensis
  104. Enarratio in Tertiam Regulam sancti Francisci
  105. De reformatione claustralium (Epistola scripta monachis S. Trudonis, O.S.B.)
  106. De reformatione monalium Dialogus
  107. De vita et fine solitarii libri duo
  108. De laude et praeconio solitariae vitae
  109. De vita inclusarum
  110. Sermones de tempore ad saeculares, cum enarrationibus Evangeliorum et Epistolorum Dominicalium
  111. Sermones de sanctis ad saeculares, eodem modo
  112. Sermones de tempore ad religiosos
  113. Sermones de sanctis ad religiosos
  114. Sermones ad Cartusienses
  115. Summa de vitiis et virtutibus, sive Illuminatorium salutaris scientiae libri duo
  116. Contra pluralitatem beneficiorum
  117. Contra simoniam liber primus
  118. Contra ambitionem
  119. Contra detestabilem cordis inordinationem in divinis landibus, alias Laus Cartusiana
  120. De modo et ordine iudicandi et corripiendi
  121. De gravitate et enormitate peccati
  122. Speculum sive Dialogus de conversione peccatorum
  123. De arcta via salutis ac contemptu mundi
  124. Exhortatorium novitiorum
  125. De votis et professione religiosorum seu De professione monastica
  126. De obedientia superioribus praestanda tractatulus fructuosissimus
  127. De fructuosa temporis deductione
  128. De via purgativa exercitium
  129. De mortificatione vivifica et reformatione interna
  130. De fonte lucis ac semitis vitae
  131. De remediis tentationum
  132. De discretione spirituum
  133. De passionibus animae
  134. De puritate et felicitate animae
  135. Cordiale sive Praecordiale
  136. De custodia cordis et profectu spirituali
  137. De gaudio spirituali
  138. De pace interna
  139. De oratione
  140. De meditatione
  141. De contemplatione libri tres
  142. Sonus epulantis
  143. Inflammatorium divini amoris
  144. De doctrina et regulis vitae christianorum libri duo
  145. De particulari iudicio in obitu singulorum Dialogus
  146. De quatuor hominis novissimis
  147. Quinque librorum Mosiacae legis epilagatio brevis quaedam et conclusio Pentateuchi

Bibliographie

Recueils

  • D. Dionysii Cartusiani Scalae religiosorum pentateuchus, Parisiis, apud Adrianum Taupinart, 1621.
  • Dionysius der Kartäuser von den letzten Dingen des Menschen, zum ersten Male aus dem Lateinischen von J. Schröder, Regensburg, [s. n.], 1874.
  • Elucidatio V. P. D. Dionysii Cartusiani in psalmos, cantica et hymnos, Monsterolii, Typis cartusiae Sanctae Mariae de Pratis, 1892, 2 t.
  • D. Dionysii Cartusiani Opuscula aliquot, quae ad theoriam mysticam egregie instituunt, scilicet de Modo devote psallendi liber unus, Meditationum liber unus, Contemplationum libri tres, Contra instabilitatem cordis liber unus, Monsterolii, Typis cartusiae S. Mariae de Pratis, 1894, 658 p.
  • Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera omnia in unum corpus digesta ad fidem editionum Coloniensium, cura et labore monachorum sacri ordinis Cartusiensis favente Pont. Max. Leone XIII, Monstrolii, Typis Cartusiæ S. M. de Pratis, 1896-1935, 43 t. [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6, t. 7, t. 8, t. 9, t. 10, t. 11, t. 12, t. 13, t. 14, t. 15, t. 16, t. 17, t. 18, t. 19, t. 20, t. 21, t. 22, t. 23, t. 24, t. 25, t. 26, t. 27, t. 28, t. 29, t. 30, t. 31, t. 32, t. 33-43]
    • t. 1: In Genesim, et Exodum (I-XIX)
    • t. 2: In Exodum (XX-XL), Leviticum, Numeros, Deuteronomium
    • t. 3: In Josue, Judices, Ruth, I-III Regum
    • t. 4: In IV Regum, I-II Paralipomenon, Job (I-XXXVII)
    • t. 5: In Job (XXXVIII-XLII), Tobiam, Judith, Esther, I-II Esdræ, I-II Machabæorum, Psalmos (I-XLIII)
    • t. 6: In Psalmos (XLIV-CL)
    • t. 7: In Proverbia, Ecclesiasten, Canticum Canticorum, Sapientiam
    • t. 8: In Ecclesiasticum, et in Isaiam
    • t. 9: In Jeremiam, et Ezechielem
    • t. 10: In Danielem, et XII Prophetas minores
    • t. 11: In Mattheum, Marcum, Lucama (I-IX)
    • t. 12: In Lucam (X-XXI), et Joannem
    • t. 13: In omnes B. Pauli epistolas, in VII epistolas canonicas (B. Jacobi, B. Petri I, II)
    • t. 14: In VII epistolas canonicas (B. Joannis I, II, III, B. Jude), Actus Apostolorum, et Apocalypsim in VII Psalmos pœnitentiales, monopanton, epitome)
    • t. 14 bis: Enarrationum in Sacram Scripturam index generalis
    • t. 15: In libros S. Dionysii Aeropagitæ: De Cœlesti, seu Angelica hierarchia, De Ecclesiastica hierarchia
    • t. 16: In libros S. Dionysii Areopagitæ: De Divinis nominibus, De Mystica theologia et in Epistolas XI
    • t. 17: Summa fidei orthodoxæ (Libri I-III)
    • t. 18: Summa fidei orthodoxæ (Libri III, IV), Dialogion de fide
    • t. 19: In IV libros sententiarum (Liber I, Dist. 1-16)
    • t. 20: In IV libros sententiarum (Liber I, Dist. 17-48)
    • t. 21: In IV libros sententiarum (Liber II, Dist. 1-11)
    • t. 22: In IV libros sententiarum (Liber II, Dist. 12-44)
    • t. 23: In IV libros sententiarum (Liber III, Dist. 1-40)
    • t. 24: In IV libros sententiarum (Liber IV, Dist. 1-23)
    • t. 25: In IV libros sententiarum (Liber IV, Dist. 24-50 - Indices)
    • t. 26: In V libros B. Boetii De consolatione philosophiæ
    • t. 27: In libros Joannis Cassiani presbyteri : De institutis SS. Patrum, collationes SS. Patrum
    • t. 28: In scalam paradisi S. Joannis Climaci abbatis
    • t. 29: Sermones de tempore (pars prima)
    • t. 30: Sermones de tempore (pars secunda)
    • t. 31: Sermones de sanctis (pars prima)
    • t. 32: Sermones de sanctis (pars secunda)
    • t. 33: Opera minora I
    • t. 34: Opera minora II
    • t. 35: Opera minora III
    • t. 36: Opera minora IV
    • t. 37: Opera minora V
    • t. 38: Opera minora VI
    • t. 39: Opera minora VII
    • t. 40: Opera minora VIII
    • t. 41: Opera minora IX
    • t. 42: Opera minora X. Indices. Opera dubia aut spuria
  • Dionysii Cartusiensis Opera selecta, auctore Kent Emery Jr., Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 121-121A), 1991, 2 t., 368, 490 p. + xvi p. de pl.
  • Denys le Chartreux, Chroniques de l'extase, textes choisis et présentés par Christophe Bagonneau, Saint-Maur, Parole et Silence, 2000, 182 p.
  • Denys le Chartreux, Vers la ressemblance, textes réunis et présentés par Christophe Bagonneau, Les Plans et Paris, Parole et Silence, 2003, 126 p.
  • Denis the Carthusian, ecstatic doctor, Spiritual Writings: Contemplation, Meditation, Prayer, the Fountain of Light and the Paths of Life, Monastic Profession, Exhortation to Novices, translated by Íde M. Ní Riain; with an introduction by Terrence O'Reilly, Dublin et Portland, Four Courts Press, 2005, xix + 421 p.
  • Bruno de Cologne, Ludolphe le Chartreux, Denys le Chartreux, Le commentaire des Psaumes des montées: une échelle de vie intérieure. Édition, traduction, notes et commentaires par Pascal Pradié, Paris, Beauchesne (Spiritualité cartusienne), 2006, 256 p.

Généralités

  • Ewig, Eugen, Die Anschauungen des Kartäusers Dionysius von Roermond über den Christlichen Ordo in Staat und Kirche, Bonn, Leopold, 1936, 80 p.
  • Ingold, Auguste-Marie-Pierre, À la recherche des manuscrits de Denys le Chartreux, Montreuil-sur-Mer, imprimerie de la chartreuse de Notre-Dame des Prés, 1896.
  • Ingold, A.-M.-P., « Les peintures de l'ancienne chartreuse de Ruremonde, avec un essai iconographique de Denys le Chartreux », Oud-Holland, 4e afl., 16, 1896, 17 p.
  • Kaiser, Heinrich Al., Dionys des Kartäusers Leben und pädagogische Schriften, Freiburg im Breisgau, Herder (Bibliothek der katholischen Pädagogik, 15), 1904.
  • Montagnani, Roberto, Un eminente scolastico troppo dimenticato, nell'occasione d'una ristampa delle opere complete di Dionisio Certosino, Montreuil-sur-Mer, Imprimerie de Notre-Dame des Prés, 1898, 83 p.
  • Mougel, D. A., Denys le Chartreux, 1402-1471. Sa vie, son rôle, une nouvelle édition de ses ouvrages, Montreuil-sur-Mer, Imprimerie de la Chartreuse de N.-D. des Prés, 1896, 89 p. [IA] [www]
  • Mougel, Dom, « L'œuvre littéraire de Denys le Chartreux », Mélanges de littérature et d'histoire religieuses publiés à l'occasion du jubilé épiscopal de Mgr de Cabrières, évêque de Montpellier, 1874-1899, Paris, Picard, 1899, p. ??.
  • Pansters, K., éd., The Carthusians in the Low Countries: Studies in Monastic History and Heritage, Leuven, Peeters (Miscellanea Neerlandica, 43; Studia Cartusiana, 4), 2014, 412 p.
  • Podlech, Stefan, Discretio: zur Hermeneutik der religiösen Erfahrung bei Dionysius dem Kartäuser, Salzburg, Institut für Anglistik und Amerikanistik, Universität Salzburg (Analecta Cartusiana, 194), 2002, xiii + 362 p.
  • Pohlen, Heinrich, Die Erkenntnislehre Dionysius' des Kartäusers, Leipzig, Meiner (Forschungen zur Geschichte der Philosophie und der Pädagogik, 19), 1941, iv + 190 p.
  • Schäfer, Johannes, Die kirchlichen, sittlichen und sozialen Zustände des 15. Jahrhunderts nach Dionysius Carthusianus. 1, Das Leben der Geistlichen, Schkeuditz, Schäfer, 1904, 85 p.
  • Stoelen, Anselm, « Denys le Chartreux », Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique: doctrine et histoire, éd. M. Viller, F. Cavallera, J. de Guibert, Paris, Beauchesne, t. 3, 1954, col. 430-449.
  • Teeuwen, P., Dionysius de Karthuizer en de philosophisch-theologische stroomingen aan de Keulsche universiteit, Brussel, Standaard-Boekhandel, 1938, 144 p.
  • Wassermann, Dirk, Dionysius der Kartäuser: Einführung in Werk und Gedankenwelt, Salzburg, Institut für Anglistik und Amerikanistik, Universität Salzburg (Analecta Cartusiana, 133), 1996, iv + 288 p.
Répertoires bibliographiques
Permalien: https://arlima.net/no/5510


Voir aussi:
> Wikidata: Q690346
> IRHT: Jonas: intervenant/1850
Creative Commons License
Cette page est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Compléments: Nicolas Louis
Dernière mise à jour: 4 février 2023

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon