Altercatio Hadriani Augusti et Epicteti philosophi

Titre:	Altercatio Hadriani Augusti et Epicteti philosophi
Date:	II^e ou III^e siècle après J.-C.
Langue:	Latin
Genre:
Forme:	Prose
Contenu:
Incipit:	Hadr. Primum est, quid sit mundus. — Epict. Mundus est, o Hadriane, constitutio coeli et terrae, et omnium quae in eis sunt, de quibus paulo plus disseram, si iis, quae dicentur, diligenter intenderis…
Explicit:	… Hadr. Quid sunt Parasiti? — Epict. Qui tanquam pisces inescantur.
Voir aussi:	La légende de l'Enfant sage

Manuscrits

Éditions anciennes

Epicteti enchiridium una cum Cebetis Thebani tabula, graece et latine [interprete H. Wolfio] ex recensione Abrahami Berkelii cum ejusdem animadversionibus et notis quibus accedunt notae Wolfii, Casauboni Caselii... [Altercatio Hadriani et Epicteti, Disputatio Pippini cum Albino] cum graeca paraphrasi
Lugduni Batavorum et Amstelodami, ex off. D., A. et A. à Gaasbeeck, 1670
ARLIMA: EA3735
Exemplaires en ligne: [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
Epicteti Enchiridium una cum Cebetis Thebani tabula Graec. & Lat. Cum notis Wolfii, Casauboni, Caselii & aliorum: Abrahamus Berkelius textum recensuit, & suas quoque addidit. Accedit Graeca Enchiridii Paraphrasis, lacunis omnibus, codicis Medicei ope, à Jacobo Gronovio repletis.
Delphis Batavorum, Vidua Gerardi de Jager, 1683
ARLIMA: EA3736
Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
Enchiridium una cum Cebetis... tabula graece et latine, cum notis Wolfii, Casauboni, Caselii... quibus accedit graeca Enchiridii paraphrasis... ope a Jacobo Gronovio repletis, [Altercatio Hadriani et Epicteti, Disputatio Pippini cum Albino recensuit... J.C. Schröderus [Editio tertia]
Delphis, A. Beman, 1723
ARLIMA: EA3737
Exemplaires en ligne: [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
Epicteti Enchiridium cum Cebetis Thebani tabula. Accedunt Demophili Similitudines de democratis philosophi aureae sententiae graece et latine
Amstelodami, J. Wetstenium, 1750
ARLIMA: EA3738
Exemplaires en ligne: [GB] [IA]

Éditions modernes

Fragmenta philosophorum Graecorum collegit recensuit vertit annotationibus et prolegomenis illustravit indicibus instruxit Fr. Guil. Aug. Mullachius, Paris, Firmin Didot, 1883, 3 t. (ici t. 1, p. 518-521) [IA: t. 1, t. 2, t. 3]
Éditions antérieures:
- Fragmenta philosophorum Graecorum collegit recensuit vertit annotationibus et prolegomenis illustravit indicibus instruxit Fr. Guil. Aug. Mullachius, Paris, Firmin Didot, 1860-1867, 2 t. [IA: t. 1, t. 2]
- Fragmenta philosophorum Graecorum collegit recensuit vertit annotationibus et prolegomenis illustravit indicibus instruxit Fr. Guil. Aug. Mullachius, Paris, Firmin Didot, 1875-1881, 3 t. [IA: t. 1, t. 2, t. 3]
Altercatio Hadriani Augusti et Epicteti philosophi, by Lloyd William Daly and Walther Suchier, Urbana, University of Illinois (Illinois Studies in Language and Literature, 24:1-2), 1939, 168 p.
Das mittellateinische Gespräch Adrian und Epictitus nebst verwandten Texten, Joca monachorum, herausgegeben und untersucht von Walther Suchier, Tübingen, Niemeyer, 1955, viii + 144 p.

Traductions modernes

en anglais:
- Meigs, Henry, « Dialogue between the Emperor Hadrian and Epictetus the Philosopher », The Knickerbocker, août 1857, p. 123-129. [www]
- The Verbal Duel of Emperor Hadrian and Epictetus the Philosopher (Altercatio Augusti Hadriani et Epicteti philosophi), translated by L.K.M. Maisel; from the Latin text established by LI. W. Daly, 2020. [www]

Études