logo arlima

Rufin d'Aquilée

Tyrannius Rufinus | Ruffin

Biographie

Né vers 345 à Iulia Concordia (Concordia Sagittaria) — Mort vers 411-412 à Messine

Après de brillantes études à Rome, il se fait baptiser en 372, et part pour l'Égypte retrouver ses maîtres spirituels, où il reste huit ans. Il séjourne ensuite comme moine à Jérusalem, où il entre en conflit avec Jérôme. Ce dernier l'envoie à Rome vers 397. Sur place, il s'attèle à un travail d'écriture et de traduction. Il a traduit entre autres le De principiis d'Origène, la règle et des homélies de Basile.

L'Historia monachorum a été traduite après la règle de saint Basile et l'ouvrage d'Origène, dont on ressent l'influence dans l'œuvre, ce qui nous amène aux années 397-398 et avant 399, date de la mort d'Evarge.

Bibliographie

Généralités
  1. Regula sancti Basilei

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu:Traduction de la règle de saint Basile.
    Incipit: 
    Explicit: 
    Commentaires: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    Traductions modernes
    • en français:
    Études
  2. Homélies de saint Basile

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu:Traduction d'homélies de saint Basile.
    Incipit: 
    Explicit: 
    Commentaires: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    Traductions modernes
    • en français:
    Études
  3. De principiis

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu:Traduction du De principiis d'Origène.
    Incipit: 
    Explicit: 
    Commentaires: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    Traductions modernes
    • en français:
    Études
  4. Historia monachorum in Ægypto

    Titre:Historia monachorum in Aegypto; De vita sanctorum patrum
    Date:397-399
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu:Traduction d'un recueil grec de contenant les vies de 33 Pères du désert. La présentation de l'ouvrage est simple: les vies des saints ermites se succèdent sans plan particulier.
    Incipit (prologue):Benedictus deus, qui vult omnes homines salvos fieri et in agnitionem veritatis venire…
    Explicit (prologue):… perfectam lectionis indicio colligentes ad aemulationem sancti operis invitentur et perfectae patientiae palmam requirant.
    Incipit (texte):Primum igitur tamquam vere fundamentum nostri operis ad exemplum bonorum omnium sumamus Iohannem…
    Explicit (texte):… sed et sanitatum gratia plurima ei a Deo donata est.
    Incipit (texte):In aliis quoque quam plurimis loci Aegypti sparsim vidimus sanctos Dei virtutes multas et mirabilia facientes et totius gratiae Dei plenos…
    Explicit (texte):… Gratias agentes Deo nostro, qui nos de tantis periculis liberauit et tanta nobis mirabilia, Ipsi gloria et honor in saecula saeculorum. Amen.
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions:Traduction en haut-allemand
    Traduction en néerlandais et allemand rhénan
    Traduction croate
    Wauchier de Denain (français)
    Vie des anciens saintz Peres hermites (français)
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    1. Admont, Stiftsbibliothek, 75, f. 1-81
    2. Admont, Stiftsbibliothek, 250, f. 1
    3. Admont, Stiftsbibliothek, 349, f. 22
    4. Amiens, Bibliothèque municipale, 459, f. 64v-121v
    5. Arezzo, Chiesa Santa Maria della Fraternità, 406
      Extraits.
    6. Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 2° 81, f. 30v-31v; 62v-97
    7. Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 2° 519, f. 1-21v
    8. Augsburg, Staats- und Stadtbibliothek, 8° 20, f. 1-56v
    9. Auxerre, Bibliothèque municipale, 127, f. 206-210
      Extraits.
    10. Avignon, Bibliothèque municipale, 1355, f. 42-84v
    11. Avranches, Bibliothèque municipale, 164, f. 90-102
    12. Basel, Öffentliche Bibliothek der Universität, B III, f. 1-29; 123v-138v
    13. Basel, Öffentliche Bibliothek der Universität, B V 2, f. 51-91v; 318v-323
    14. Bamberg, Staatsbibliothek, Msc. Hist. 140, f. 37v-67
    15. Benevento, Biblioteca Capitolare, III, f. 94-98; 143v-159
      Extraits.
    16. Benevento, Biblioteca Capitolare, V, f. 234-249v
      Extraits.
    17. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, Hamilton 683, f. 31v-61
    18. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, Phillipps 1838, f. 1-39v
    19. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, lat. 148, f. 57-71v
    20. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, theol. lat. fol. 36, f. 2-27
    21. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, theol. lat. fol. 86, f. 1-26; 39v-44v
    22. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, theol. lat. fol. 275, f. 19-50v
    23. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, theol. lat. 511, f. 1-31
    24. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, theol. lat. fol. 731, f. 1-26v
    25. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, lat. fol. 735, f. 2v-23v
    26. Bloomington, Indiana University, Lilly Library, Ricketts 170, f. 118-140
    27. Bologna, Convento di San Antonio, 7
    28. Bonn, Universitäts- und Landesbibliothek, S 362, fol.1-33
    29. Bordeaux, Bibliothèque municipale, 111, f. 124-154
    30. Brno, Státní Vedecká Knihovna, Universitní Knihovna, MK 5, f. 188-191v
      Extraits.
    31. Brno, Státní Vedecká Knihovna, Universitní Knihovna, Mk 108, f. 92-95
      Extraits.
    32. Brno, Státní Vedecká Knihovna, Universitní Knihovna, R 392, f. 107-152
    33. Bruxelles, Bibliothèque de la Société des Bollandistes, 27, f. 3v-29
    34. Bruxelles, KBR, 582-589, f. 60-110v; 114-115v
    35. Bruxelles, KBR, 1800, f. 3-40v
    36. Bruxelles, KBR, 7462-7481, f. 6-21v
    37. Bruxelles, KBR, 8033-8034, f. 37-60v
    38. Bruxelles, KBR, 8216-8218, f. 149v-213
    39. Bruxelles, KBR, 8410-8413, f. 2-29
    40. Bruxelles, KBR, 8550-8551, f. 121
      Extraits.
    41. Bruxelles, KBR, 8623-8626, f. 78v
    42. Budapest, Magyar Nemzeti Múzeum, 108, f. 63-110v
    43. Cambrai, Bibliothèque municipale, 817, f. 1 q
    44. Cambrai, Bibliothèque municipale, 824, f. 1-28
    45. Cambrai, Bibliothèque municipale, 830, f. 139-147v
      Extraits.
    46. Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library, 36, f. 28-52
    47. Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library, 337, f. 201 q
    48. Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library, 385, f. 201 q
    49. Cambridge, Gonville and Caius College Library, 301, f. 166-184v
    50. Cambridge, King's College Library, 4, f. 4-37
    51. Cambridge, Sidney Sussex College, 47 delta 32, f. 40v-72
    52. Cambridge, Saint John's College Library, D 9, f. 137v-138v
      Extraits.
    53. Cambridge, Saint John's College Library, E 33, f. 16-30
      Extraits.
    54. Cambridge, University Library, Mm.4.28, f. 30v-57v
    55. Cambridge, University Library, Additional, 2797, f. 37-82v
    56. Cambridge, University Library, Additional, 2920, f. 65v-86v
    57. Cambridge (USA), Harvard University, Houghton Library, 194, f. 1-47
    58. Cassino, Biblioteca del Monumento Nazionale di Montecassino, 140, f. 192v-262v
    59. Cassino, Biblioteca del Monumento Nazionale di Montecassino, 143, f. 45v-45v; 143v-169v
    60. Cassino, Biblioteca del Monumento Nazionale di Montecassino, 400 I, f. p. 1-279
      Extraits.
    61. Cassino, Biblioteca del Monumento Nazionale di Montecassino, 463 I, f. 90-92; 143v-169v
    62. Châlons-en-Champagne, Bibliothèque municipale, 54, f. 1-45
    63. Charleville-Mézières, Médiathèque Voyelles, 8, f. 1-43
    64. Charleville-Mézières, Médiathèque Voyelles, 196
    65. Charleville-Mézières, Médiathèque Voyelles, 244
    66. Chartres, Bibliothèque municipale, 5, f. 1-43v; 214-219v
    67. Chartres, Bibliothèque municipale, 89, f. 115v-119
      Extraits.
    68. Clermont-Ferrand, Bibliothèque Université Clermont Auvergne, 146, f. 29-54
    69. Cortona, Biblioteca del Comune e dell'Accademia Etrusca, 130, f. 13-32
    70. Cremona, Biblioteca Statale e Biblioteca Civica, 107, f. 112-130
    71. Dendermonde, Bibliotheek Sint-Pieters en Paulusabdij, 10 (Fonds Affligem), f. 1-24v
    72. Douai, Bibliothèque municipale, 870, f. 31v-60v
    73. Douai, Bibliothèque municipale, 871
    74. Dresden, Sächsische Landesbibliothek–Staats- und Universitätsbibliothek, A 62, f. 2v-26v
    75. Einsiedeln, Stiftsbibliothek, 246, f. 1-39
    76. Épinal, Bibliothèque municipale, 64,
    77. Erlangen-Nürnberg, Universitätsbibliothek, 161, f. 80-123v
    78. Evora, Biblioteca Pública e Arquivo Distrital, CXXIV, f. 31v-55
    79. Fermo, Biblioteca Civica "Romolo Spezioli", 97, f. 90-92v
      Extraits.
    80. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Plut 17.35, f. 51v-70
      Extraits.
    81. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Plut 19.16, f. p. 66-125
    82. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Ashburnham 14, f. 17v-23v
      Extraits.
    83. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Fesul. 34, f. p. 33-62
    84. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Santa Croce Plut. 10 sin 9, f. 38-129
    85. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Santa Croce Plut. 19 dext 6, f. 58-93
    86. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Santa Croce Plut. 20 dext 5, f. pp. 57-100
    87. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Santa Croce Plut. 34 sin 1, f. pp. 27-48
    88. Firenze, Biblioteca nazionale centrale, Panciatichi 43, f. 190-191
      Extraits.
    89. Firenze, Biblioteca nazionale centrale, Conventi soppressi J VII 11, f. 47-74
    90. Frankfurt am Main, Universitätsbibliothek, Lat. 4° 54, f. 30v-61v
    91. Freiburg im Breisgau, Universitätsbibliothek, L 17, f. 16v-55
    92. Gent, Universiteitsbibliotheek, 486, f. 1-11
    93. Gdańsk, Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska, 1950, f. 23-55v
    94. Gdańsk, Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska, 1957, f. 31v-62
    95. Gdańsk, Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska, Mar. fol. 226, f. 36-66v
    96. Göttingen, Niedersächsische Staats- und Universitätsbibliothek, Fasc. II Frgm. Kasten I, Nr. II
      Extraits.
    97. Graz, Universitätsbibliothek, 242, f. 1v-41v
    98. Graz, Universitätsbibliothek, 1703
      Extraits.
    99. Grenoble, Bibliothèque municipale, 1172, f. 1-59 / 70
    100. Halle, Universitäts- und Landesbibliothek Sachsen-Anhalt, Stolb. Wern ZA 86, f. 1-29
    101. Heiligenkreuz, Stiftsbibliothek, 11, f. 240-242v
      Extraits.
    102. Heiligenkreuz, Stiftsbibliothek, 93, f. 19v-127
    103. Hereford, Cathedral Library, O 1 II, f. 161
      Extraits.
    104. Hollywood, Paul Jordan Smith Library, 1
    105. Klosterneuburg, Stiftsbibliothek, CCI. 704, f. 25-65v
    106. Koblenz, Landeshauptarchiv, Best. 701 Nr 133, f. 1-33v
    107. Köln, Evangelische Bibliothek, Ser. Nov. Phil. 532, f. 2-36v
    108. Kórnik, Biblioteka Kórnicka polskiej Akademii Nauk, 47, f. 186
      Extraits.
    109. Kremsmünster, Stiftsbibliothek, 143, f. 146-175v
    110. Kynzvart, Zámecká Knihovna, F 10, f. 143-191v
    111. Laon, Bibliothèque municipale, 343, f. 1-34v
    112. Leipzig, Universitätsbibliothek, 805, f. 1-41
    113. Leipzig, Universitätsbibliothek, 1392, f. 1-39v
    114. Linz, Bundesstaatliche Studienbibliothek, 275, f. 1
    115. Lisboa, Biblioteca nacional de Portugal, 367, f. 1v-39
    116. Lisboa, Biblioteca nacional de Portugal, 454, f. 118v-149 ?
    117. London, British Library, Cotton, Vespasian D. II, f. 46-47
      Extraits.
    118. London, British Library, Royal, 5 F. V, f. 78v-106
    119. London, British Library, Sloane, 2478, f. 7 / 19v-20v
    120. London, British Library, Additional, 1841, f. 44-53
      Extraits.
    121. London, British Library, Additional, 22562, f. 2-30v
    122. London, British Library, Additional, 27336, f. 11; 19v-20
      Extraits.
    123. London, British Library, Additional, 35325, f. 36v-45
      Extraits.
    124. London, British Library, Additional, 37400, f. 17v-37
    125. London, British Library, Additional, 38684, f. 29v-30; 50v-92
    126. Lüneburg, Ratsbücherei, Theol. 2° 32, f. 205-211
      Extraits.
    127. Madrid, Biblioteca de la Real Academia de la Historia, 7 2° , f. 1-5v
      Extraits.
    128. Madrid, Biblioteca de la Real Academia de la Historia, Aemil. 10, f. 1
      Extraits.
    129. Madrid, Biblioteca de la Real Academia de la Historia, Aemil. 13, f. 151v-180
    130. Madrid, Universidad Complutense, Biblioteca Complutense, 145, f. 1-69
    131. Madrid, Biblioteca nacional de España, 10007, f. 1-13v; 137v-172
    132. Manchester, John Rylands University Library, 422, f. 1-43
    133. Marseille, Bibliothèque municipale, 1233, f. 1-39
    134. Melk, Stiftsbibliothek, 1739, f. p. 53-137
    135. Michaelbeuern, Bibliothek des Benediktinerstifts, Man. cart. 42, f. 27-69
      Extraits.
    136. Michaelbeuern, Bibliothek des Benediktinerstifts, Man. cart. 60, f. 214-233
      Extraits.
    137. Milano, Biblioteca Ambrosiana, D 525 inf., f. 58v-75
    138. Milano, Biblioteca Ambrosiana, I 61 inf., f. 61-94v
    139. Milano, Biblioteca Ambrosiana, I 89 sup., f. 1-55v
    140. Milano, Biblioteca Ambrosiana, I 145 inf., f. 79
      Extraits.
    141. Mons, Bibliothèque publique, 7/227, f. 27v-69
    142. Mons, Bibliothèque publique, 35/355, f. 4-24v
    143. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 2540, f. 14v-38
    144. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 3056, f. 8-54
    145. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 3057, f. 46-91
    146. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 3450, f. 1-22
    147. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 4725, f. 50-90v
    148. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 5407, f. 23-49v
    149. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 5509, f. 151-166v
    150. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 5514, f. 1-27
    151. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 6393, f. 1-133
    152. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 7574, f. 196-244
    153. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 7615, f. 30v-54v
    154. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 8349, f. 163-173v
    155. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 9550, f. 78-106v
    156. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 9673, f. 1-65
    157. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 12005, f. 85-91v; 128v-131
      Extraits.
    158. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 12206, f. 1-32
    159. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 12640, f. 1-41
    160. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 13081, f. 1-31v
    161. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 15106, f. 25-71
    162. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 17139, f. 1v-25
    163. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 18093, f. 1-24
    164. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 18161, f. 1-45v
    165. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 18475, f. 123-167
    166. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 18535, f. 224-242
    167. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 19544, f. 1-33
    168. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 21544, f. 48v-85v
    169. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 22035, f. 52
      Extraits.
    170. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 22249, f. 1-31
    171. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 23591, f. 1-41
    172. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 23757, f. 37-45v
    173. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 28190, f. 2-64v
    174. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 28892, f. 1-9
      Extraits.
    175. München, Universitätsbibliothek, 4° 3, f. 2v-80v
    176. Namur, Musée provincial des Arts anciens du Namurois, Fonds de la Ville 12, f. 47v-74
    177. Namur, Musée provincial des Arts anciens du Namurois, Fonds de la Ville 159, f. 1-40
    178. Napoli, Biblioteca nazionale "Vittorio Emanuele III", VIII B 10, f. 41v-81
    179. Napoli, Biblioteca nazionale "Vittorio Emanuele III", VIII B 20, f. 76v-80v
      Extraits.
    180. Napoli, Biblioteca nazionale "Vittorio Emanuele III", VIII B 27, f. 15-35v
    181. Napoli, Biblioteca nazionale "Vittorio Emanuele III", XIII A 41, f. 1-12v
      Extraits.
    182. Napoli, Biblioteca Statale del Monumento Nazionale dei Gerolamini, II pil IV 1, f. 101v-164v
    183. Napoli, Biblioteca Statale del Monumento Nazionale dei Gerolamini, XXII pil IV 4, f. 32-58v
    184. New York, Morgan Library, M 626, f. 31v-57v
    185. Novara, Biblioteca Capitolare del Duomo, LXI, f. 47v-90v
    186. Oxford, Bodleian Library, 386, f. 1-47v
    187. Oxford, Bodleian Library, Canon. Misc. 149, f. 63v-73v
      Extraits.
    188. Oxford, Bodleian Library, Canon. Misc. 167, f. 39v-40v; 52-79v
      Extraits.
    189. Oxford, Bodleian Library, Canon. Misc. 395, f. p. 51-91
    190. Oxford, Bodleian Library, Canon. Misc. 523, f. 140v-144v
      Extraits.
    191. Oxford, Bodleian Library, Douce, 351, f. 34-63v
    192. Oxford, Bodleian Library, Hatton 84, f. 2-19v
    193. Oxford, Bodleian Library, Laud. Misc. 129, f. 119-127; 133-137
      Extraits.
    194. Oxford, University College Library, Coll. Univ. LXI, f. 173-185v
    195. Padova, Biblioteca Antoniana, 84, f. 1-42v
    196. Paris, Bibliothèque Mazarine, 1734, f. 1-25
    197. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 666, f. 74-76v
      Extraits.
    198. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 1789, f. 5v-137
    199. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 1960, f. 191v-192
      Extraits.
    200. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2135, f. 1-3v; 159-190
    201. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2462, f. 75-112
    202. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2464, f. 67v-103; 183v-188
    203. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2498, f. 100-143v
    204. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2669, f. 1-57v; 67v-69; 99-102
    205. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2809, f. 122v-137v; 146-190
    206. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2843, f. 161-169v
      Extraits.
    207. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2941, f. 66v-69
      Extraits.
    208. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 3330, f. 61-83
    209. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 3338, f. 13v-14v; 18v-20v; 22v-24v; 26-27; 124-124v; 127-129
      Extraits.
    210. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 3784, f. 118-118v
      Extraits.
    211. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5313, f. 21-66; 163v-163v; 189v
      Extraits.
    212. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5314, f. 32v-52
    213. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5349, f. 200v-204v
      Extraits.
    214. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5385, f. 1-41v
    215. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5386, f. 77-109v
      Extraits.
    216. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5388, f. 1-33
    217. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5406, f. 232-237
      Extraits.
    218. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5407, f. 257-268
      Extraits.
    219. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5601, f. 66
      Extraits.
    220. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 8996, f. 38v-40v; 72-82v
    221. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 9729, f. 66v-81v
    222. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 10840, f. 1-18; 23-53
    223. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 10841, f. 2-32v
    224. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 12596, f. 71v-134v
    225. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 14438, f. 114-139
    226. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 14647, f. 32-61v
    227. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 16050, f. 1-43; 82
    228. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 16051, f. 81v-109
    229. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 16052, f. 49-66; 105v-108
    230. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 17623, f. 32-60v
    231. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 17624, f. 37-58; 61-66
    232. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 17632, f. 32-61v
    233. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 18293, f. 136-197v; 199v-202v
    234. Paris, Bibliothèque nationale de France, nouvelles acquisitions latines, 697, f. 48-91
    235. Paris, Bibliothèque nationale de France, nouvelles acquisitions latines, 1491, p. 264-334
    236. Paris, Bibliothèque nationale de France, nouvelles acquisitions latines, 1492, f. 1-40
    237. Paris, Bibliothèque nationale de France, nouvelles acquisitions latines, 1984, f. 45-53
      Extraits.
    238. Paris, Bibliothèque nationale de France, nouvelles acquisitions latines, 2178, f. 130v-167
    239. Pavia, Biblioteca universitaria, Fondo Aldini 57, f. 60v-62v
      Extraits.
    240. Perugia, Biblioteca Comunale Augusta, 1035, f. 120?
    241. Philadelphia, Free Library, 119
    242. Poitiers, Médiathèque François-Mitterrand, 249, f. 128v-170
    243. Praha, Národní knihovna České republiky, Adlig. 44 D 4
    244. Praha, Národní knihovna České republiky, III C 15, f. 1-37v
    245. Praha, Národní knihovna České republiky, III C 18, f. 217-247
    246. Praha, Národní knihovna České republiky, V D 20, f. 50v-87
    247. Praha, Národní knihovna České republiky, VII D 2, f. 1v-65v
    248. Praha, Národní knihovna České republiky, XII F 7, f. Intra 204-317
      Extraits.
    249. Praha, Národní knihovna České republiky, XII G 15, f. 70-71v
      Extraits.
    250. Praha, Knihovna národního muzea, A LXXV, f. 108-126v
    251. Praha, Knihovna národního muzea, E LXXVIII 2, fol.55-76v
    252. Praha, Knihovna národního muzea, K XXXV, f. 148-189
      Extraits.
    253. Reims, Bibliothèque Carnegie, 389, f. 1-31
    254. Reims, Bibliothèque Carnegie, 428, f. 59v-111
    255. Reims, Bibliothèque Carnegie, 1390, f. 21-73
    256. Reims, Bibliothèque Carnegie, 1391, f. 41-83
    257. Reims, Bibliothèque Carnegie, 1392, f. 36-69
    258. Reims, Bibliothèque Carnegie, 1393, f. 1-31
    259. Reims, Bibliothèque Carnegie, 1400, f. 78v-96
    260. Roma, Biblioteca Universitaria Alessandrina, 82, f. 32-60v
    261. Roma, Biblioteca Universitaria Alessandrina, 620, f. 48-90
    262. Roma, Biblioteca Universitaria Alessandrina, 1898, f. 45-84v
    263. Roma, Biblioteca nazionale centrale, C 55, f. 28v-49v
    264. Roma, Biblioteca nazionale centrale, Farfa 5, p. 5-17
      Extraits.
    265. Roma, Biblioteca nazionale centrale, Vitt. Em. 1501, p. 373-384; 414-434
      Extraits.
    266. Roma, Biblioteca Vallicelliana, Tom.XII, f. 212v-274
    267. Roma, Biblioteca Vallicelliana, Tom. XVII, f. 5-65v
    268. Rouen, Bibliothèque municipale, A 40, f. 74-80
      Extraits.
    269. Rouen, Bibliothèque municipale, U 40, f. 76-127
    270. Rouen, Bibliothèque municipale, U 108, f. 1-41
    271. Saint-Pétersbourg, Российская национальная библиотека (Bibliothèque nationale de Russie), O.v.I.14, f. 1-51
    272. Salamanca, Universidad de Salamanca, Biblioteca general histórica, 2537, fol. ?-143
    273. Salzburg, Erzabtei Sankt Peter, a VIII 25, f. 1-49
    274. Salzburg, Erzabtei Sankt Peter, b. IX 29, f. 1-56
    275. San Lorenzo de El Escorial, Real Biblioteca del Monasterio, I III 13, f. 222v-225
      Extraits.
    276. San Lorenzo de El Escorial, Real Biblioteca del Monasterio, T I 12, f. 119v-121; 146-155; 167v; 183-184v
      Extraits.
    277. Schaffhausen, Stadtbibliothek, Min. 104, f. 59v-115?
    278. Schlägl, Stiftsbibliothek, Cpl. 818 143, f. 132v-133v; 144v
      Extraits.
    279. Sélestat, Bibliothèque humaniste, 16, f. 78-116
    280. Sigüenza, Biblioteca Capitular, 31, f. 1-43
    281. Sankt Gallen, Stiftsbibliothek, 69, f. 380-381
      Extraits.
    282. Sankt Gallen, Stiftsbibliothek, 607, f. 249-296
    283. Sankt Gallen, Stiftsbibliothek, 988, f. 32-59
    284. Saint-Omer, Bibliothèque municipale, 696, f. 1-43?
    285. Sankt Paul im Lavanttal, Bibliothek des Benediktinerstifts, 46/3, f. 50-91
    286. Sankt Paul im Lavanttal, Bibliothek des Benediktinerstifts, 87/3, f. 41
    287. Stuttgart, Württembergische Landesbibliothek, 4° 248, f. 11v-58v
    288. Subiaco, Biblioteca del Monastero Santa Scolastica, 71
    289. Subiaco, Biblioteca del Monastero Santa Scolastica, 130, f. 185
    290. Subiaco, Biblioteca del Monastero Santa Scolastica, 275, f. 78-79
      Extraits.
    291. Tarragona, Biblioteca Provincial, 81, f. 1-40?
    292. Tarragona, Biblioteca Provincial, 121, f. 210-263v
    293. Tortosa, Arxiu capitular, 154, f. 4v-47
    294. Toulouse, Bibliothèque municipale, 152, f. 128-130
      Extraits.
    295. Toulouse, Bibliothèque municipale, 186, f. 41-63
    296. Trier, Stadtbibliothek, 738/289, f. 111-138
    297. Trier, Stadtbibliothek, 1150/452, f. 6v-39v
    298. Trier, Stadtbibliothek, 1153/457, f. 11v-32v
    299. Trier, Stadtbibliothek, 1156/459, f. 43v-79
    300. Trier, Stadtbibliothek, 1162, f. 1-31v
    301. Trier, Stadtbibliothek, 1271/726, f. 16v-17v
      Extraits.
    302. Trier, Stadtbibliothek, 1341/86, f. 1-38
    303. Troyes, Médiathèque de Troyes Champagne Métropole, 4/655, f. 1-43?
    304. Troyes, Médiathèque de Troyes Champagne Métropole, 716, f. ?-108
    305. Troyes, Médiathèque de Troyes Champagne Métropole, 948, f. 1
    306. Torino, Biblioteca nazionale universitaria, F IV 25, f. 99-146
    307. Torino, Biblioteca nazionale universitaria, K IV 12, f. 1-32v
    308. Torino, Biblioteca nazionale universitaria, K VI 30, f. 88-112
    309. Uppsala, Carolinabiblioteket, C 168, f. 2-23
    310. Valenciennes, Bibliothèque municipale, 168, f. 159-181
    311. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Barberiani latini, 702, f. 1-2; 7-32v
    312. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Borghiani, 160, f. 108-180v
    313. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Chigiani latini, B VII 125, f. 64-126
    314. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Chigiani latini, F VIII 209, f. 3
    315. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Chigiani latini, F VIII 208, f. 58v-79v
    316. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Chigiani latini, G V 131, f. 3-3v; 24v-34
      Extraits.
    317. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Ottoboniani latini, 223, f. 329- 333v; 341
      Extraits.
    318. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Reginensi latini, 500, f. 81-134v
    319. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Palatini latini, 844, f. 39v-90
    320. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Palatini latini, 179, f. 1-36
    321. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Urbinati latini, 48, f. 121-158
    322. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Urbinati latini, 396, f. 1- / 31v-2- / 56
    323. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 374, f. 160v-178
    324. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 375, f. 1-27v
    325. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1188, f. 188-202v
    326. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1199, f. 65-121v
    327. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1200, f. 66-125v
    328. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1201, f. 30v-31; 46-67v
    329. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1210, f. 114v; 134-138
      Extraits.
    330. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 5411, f. 29-62
    331. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 6010, f. 246v-250v
      Extraits.
    332. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 7606, f. 108v-111
      Extraits.
    333. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 9309, f. 28-33v; 39v-43v; 58-60v; 70v-71
    334. Vendôme, Bibliothèque municipale, 162, f. 12-42
    335. Vercelli, Biblioteca capitolare, LX, f. 3-23
    336. Vyssi Brod, Knihovna Klastera, 1 VB CCXVII frgm, fol.
    337. Vorau, Stiftsbibliothek, 187, f. 104-108v
      Extraits.
    338. Wien, Schottenstiftsbibliothek, 409, f. 14-56
    339. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 386, f. 20-37v
    340. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 428, f. 1-55v
    341. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 433, f. 3-63
    342. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 982, f. 36-43v
      Extraits.
    343. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 985, f. 21-59v
    344. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 1509, f. 445-447
      Extraits.
    345. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 1529, f. 8v-9v
      Extraits.
    346. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 1760, f. 121v-122
    347. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3776, f. 30-54v
    348. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 4157, f. 1-22
    349. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 4410, f. 1-20v
    350. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, Series nova 3610, f. 66-112
    351. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, Series nova 3763 frgm, f. 1-20v
    352. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, Series nova 12783, f. 1-31
    353. Winchester, Winchester Cathedral, Morley Library, 14
    354. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Augustei 2° 32.11, f. 17v-47v
    355. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Helmsted 322, f. 158-189v
    356. Woodstock, College Library, 6, f. 1?
    357. Worcester, Cathedral Library, F 48, f. 49-106v
    358. Worcester, Cathedral Library, F 71, f. 57-87v
    359. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, I F 118, f. 81?
    360. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, I F 158, f. 33- 54; 144-145; 163v
    361. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, IV F 179, f. 43v-74v
    362. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, IV F 180, f. 27v-47v
    363. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, IV F 181, f. 1-33v
    364. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, I A 41, f. 126-196v
    365. Würzburg, Universitätsbibliothek, Cod. Mch. f. 215, f. 46-78v
    366. Würzburg, Universitätsbibliothek, Cod. Mch. f. 203, f. 39-40v; 84-134v
    367. localisation actuelle inconnue, f. 67-87: ms. autrefois dans la collection de Lord Ashburnham, qui l'avait acquis de Barrois (CLXXXVI)
    368. localisation actuelle inconnue: ms. mis en vente chez Bernard Quaritch en 1983
      Extraits.
    369. localisation actuelle inconnue: ms. autrefois dans la collection des earls de Leicester, à Holkham Hall (Norfolk), MS 129
      Extraits.
    Éditions anciennes
    • Hieronymus. Vitae sanctorum patrum, sive Vitas patrum
      1. Johannes Fabri Lingonensis, Caselle, 30 août 1475 (ISTC : ih00196500)
      2. [Fratres Vitae Communis], [Bruxelles], [entre 1476 et 1477] (ISTC : ih00197000)
      3. Jeronimus, Vitas sanctorum patrum ac heremitorum [Arnold Ther Hoernen], [Cologne], [ca 1477] (ISTC : ih00198000) [www]
      4. [Hermannus Liechtenstein], [Trevise], [ca 1478] (ISTC : ih00199500)
      5. Vitas sanctorum patrum, [Conrad Winters, de Homborch], [Cologne], [avant le 20 septembre 1479?] (ISTC : ih00201000) [www]
      6. Vitas sanctorum patrum, [Bartholomaeus de Unkel], [Cologne], [ca 1480] aussi [pas après 1479] (ISTC : ih00202000) [www]
      7. [Conrad Winters, de Homborch], [Cologne], [ca 1481-82] (ISTC : ih00203000)
      8. [Nicolaus Philippi], [Lyon], [ca 1483-87] (ISTC : ih00208000)
    • Hieronymus. Vitae sanctorum patrum, sive Vitas patrum. Add: De laude et effectu virtutum. Pseudo- Macarius: Epistola ad monachos
      1. Hieronimus, Vitas patrum sanctorum Egiptiorum etiam oerum qui in Scithia Thebaida atque Mesopotamia morati sunt, Anton Koberger, Nuremberg, 7 mai 1478 (ISTC : ih00199000) [www]
      2. Johann Zainer, Ulm, [ca 1478-79] (ISTC : ih00200000)
      3. Imprimeur du 1483 « Vitas patrum », [Strasbourg], 7 mars 1483 (ISTC : ih00204000)
      4. Hieronimus, Vitas patrum sanctorum Egiptiorum etiam oerum qui in Scithia Thebaida atque Mesopotamia morati sunt, Anton Koberger, Nuremberg, 5 avril 1483 (ISTC : ih00205000) [www]
      5. Hieronimus, Vitas patrum sanctorum Egiptiorum etiam oerum qui in Scithia Thebaida atque Mesopotamia morati sunt, Octavianus Scotus, Venezia, 14 février 1483-84 (ISTC : ih00206000) [www]
      6. Hieronimus, Vitas patrum sanctorum Egiptiorum etiam oerum qui in Scithia Thebaida atque Mesopotamia morati sunt, Octavianus Scotus, Imprimeur du 1483 « Vitas Patrum », [Strasbourg], 7 juillet 1485 (ISTC : ih00207000)
      7. Hieronimus, Vitas patrum sanctorum Egiptiorum etiam oerum qui in Scithia Thebaida atque Mesopotamia morati sunt, Bonetus Locatellus, Venezia, 6 avril 1500 (ISTC : ih00209000) [www]
    1. Vitas Patrum, Venezia, Bonetus Locatellus, 1500 [Gallica]
    2. Vitas Patrum homini lumen celi via. Opus preclarum beati Hieronimi–, [Lyon], Jannot de Campis, 1507 [GB]
    3. Hieronimus, Vitas Patrum percelebre opus–, [Lyon], Stephanus Balam, 1509 [GB]
    4. Hieronimus, Vitas Patrum percelebre opus–, Lyon, Jacobus Hugutan, 1512 [GB]
    5. Hieronimus, Vitas Patrum percelebre opus–, Lyon, Jacobus Mareschal, 1520 [Gallica]
    6. Hieronimus, Vitas sanctorum Patrum Aegyptiorum–, Compluti, ex officina Ioannis Gratiani, apud Viduam: A costa de Iuan de Sarria, 1596
    7. Heribert Rosweyde, Vitae patrum de vita et verbis seniorum sive historiae eremiticae libri X, Joannes Moretus, Anvers, 1615
    8. Heribert Rosweyde, Vitae patrum de vita et verbis seniorum sive historiae eremiticae libri X, Joannes Moretus Anvers, 1628
    Éditions modernes
    • Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 23-24)
      Tome 23 [GB: ex. 1, ex. 2] [IA: ex. 1]
      Tome 24 [GB: ex. 1, ex. 2, ex. 3, ex. 4] [IA: ex. 1]
    • Tyrannius Rufinus, Historia monachorum sive de vita sanctorum patrum, herausgegeben von Eva Schulz-Flügel, Berlin et New York, de Gruyter (Patristische Texte und Studien, 34), 1990, xxv + 423 p.
    Traductions modernes
    • en allemand:
      • Vitae patrum oder Leben der Vätter, trad. Matthaeus Rottler, Augsburg et Dillingen, 1735.
    • en anglais:
      • The Lives of the Desert Fathers. Introduction by Benedicta Ward; Translation by Norman Russel, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Studies, 34), 2006, 181 p.
    Études
    • Louis, Nicolas, L'exemplum en pratiques: production, diffusion et usages des recueils d'exempla latins aux XIIIe-XVe siècles, thèse de doctorat, Université de Namur et École des hautes études en sciences sociales, 2013, 2 t, 347, 316 p. [archives-ouvertes.fr]
Permalien: https://arlima.net/no/1980


Voir aussi:
> Wikidata: Q365835
> Jonas: intervenant/1035
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Nicolas Louis
Compléments: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 12 mars 2017

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter