logo arlima

Communiloquium

Œuvre de John of Wales

Bibliographie

Titre:Communiloquium; Summa collationum
Date:Entre ca 1265 et 1269-1270
Langue:Latin
Genre:Exemplum
Forme:Prose
Contenu: 
Incipit (prologue):Cum doctor siue predicator euangelicus sapientibus et insipientibus debitor sit, saluatore demandante eidem: predicate euangelium omni creature…
Explicit (prologue):… Septima pars est de ammonitione omnium et de morte ut sint parati ergo mortem et de partibus sibi spectantibus ad illam.
Incipit (texte):Et quoniam respublica ut dictum est in communi est uelut quoddam corpus compaginatum ex membris. Princeps enim ut dominans obtinet locum…
Explicit (texte):… Beati enim qui habitant in domo tua Domine in secula seculorum laudabunt te ait propheta. Et in hoc finis premisse collectionis.
Incipit (conclusion):Si qui uero iuniores predicatores dignentur premissa respicere et in de sumere occasionem conferendi cum uariis hominibus utiliter, que sunt dicta…
Explicit (conclusion):… Quibus alii succedentes subtiliora inuenerunt, sic inspiciens processum huius collectionis subtiliora et doctrina uel decora et utiliora saluatoris nostri gracia illuminante studeat inuenire.
Manuscrits
  1. Amiens, Bibliothèque municipale, 303
  2. Arras, Médiathèque municipale, 584
  3. Assisi, Biblioteca comunale, 167, f. 225-260
  4. Assisi, Biblioteca comunale, 397, f. 1a-112d
  5. Avignon, Bibliothèque municipale, 331, f. 144r (extraits)
  6. Bad Windsheim, Historische Stadtbibliothek, 93, f. 1r-146v
  7. Bamberg, Staatsbibliothek, Msc. Theol. 120, f. 1-161
  8. Bamberg, Staatsbibliothek, Msc. Theol. 194, f. 1-159
  9. Bamberg, Staatsbibliothek, Msc. Theol. 195, f. 1-6 (extraits)
  10. Barcelona, Arxiu de la Corona d'Aragó, proc. de Ripoll. 228
  11. Barcelona, Institut d'estudis catalans, 248, f. 1-156
  12. Barcelona, Institut d'estudis catalans, 648, f. 1-155
  13. Basel, Öffentliche Bibliothek der Universität, B VI 6, f. 1ra-96vb
  14. Basel, Öffentliche Bibliothek der Universität, F III 6
  15. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, theol. lat. f. 237, f. 1-68
  16. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, theol. lat. qu. 186
  17. Bernkastel-Kues, Bibliothek des St. Nikolaus-Hospitals/Cusanusstiftes, 91, f. 1-91
  18. Bordeaux, Bibliothèque municipale, 311, f. 1-148
  19. Brugge, Openbare bibliotheek, 244 (extraits)
  20. Bruxelles, KBR, 1890-1892
  21. Bruxelles, KBR, 7997-8802
  22. Budapest, Országos Széchényi Könyvtár, 276, f. 193 (extraits)
  23. Cambridge, Jesus College, Old Library, 67
  24. Cambridge, Pembroke College Library, 229, f. 1-118
  25. Cambridge, Peterhouse, Perne Library, 237, f. 1-69
  26. Cambridge, Peterhouse, Perne Library, 252, f. 1-79
  27. Cambridge, Trinity College Library, 370, f. 86-158
  28. Cambridge, University Library, Additional 3470
  29. Cambridge, University Library, Kk 2 11, f. 195-214r
  30. Cambridge, Fitzwilliam Museum, Additional 50
  31. Chicago, University Library, 791, f. 1-125
  32. Dresden, Sächsische Landesbibliothek–Staats- und Universitätsbibliothek, P 32, f. 1-415
  33. Dublin, Trinity College Library, 331
  34. Einsiedeln, Stiftsbibliothek, 213, f. 217-276
  35. Erfurt, Universitätsbibliothek, Amplon. f. 69
  36. Erfurt, Universitätsbibliothek, Amplon. f. 398, f. 1-108
  37. Évreux, Bibliothèque municipale, 11
  38. Falaise, Médiathèque municipale, 38, f. 1-325
  39. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Plut 32 s 2
  40. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Plut 32 s 3
  41. Firenze, Biblioteca nazionale centrale, Conventi soppressi D 8 1224
  42. Firenze, Biblioteca nazionale centrale, Conventi soppressi F 8 1225, f. 142-220
  43. Firenze, Biblioteca nazionale centrale, Conventi soppressi G 5 1223
  44. Firenze, Biblioteca nazionale centrale, Conventi soppressi I VI I
  45. Firenze, Biblioteca nazionale centrale, Conventi soppressi II VI I, f. 191-256
  46. Frankfurt am Main, Universitätsbibliothek, Praed. 86, f. 75r-137r
  47. Gdańsk, Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska, Mar. f. 283
  48. Graz, Steiermärkisches Landesarchiv, 174, f. 1-109
  49. Graz, Steiermärkisches Landesarchiv, 592
  50. Graz, Steiermärkisches Landesarchiv, 667, f. 147-300
  51. Heidelberg, Universitätsbibliothek, 729
  52. Heiligenkreuz, Stiftsbibliothek, 240
  53. Hereford, Cathedral Library, o 6 11, f. 1-102
  54. Klosterneuburg, Stiftsbibliothek, 320, f. 1-116v
  55. Klosterneuburg, Stiftsbibliothek, 328, f. 133-304
  56. Koblenz, Landeshauptarchiv, Best. 702
  57. Köln, Historisches Archiv der Stadt, Wf 140, f. 146-210
  58. Köln, Historisches Archiv der Stadt, Wq 202, f. 10-189
  59. Köln, Historisches Archiv der Stadt, Wq 316, f. 1-164
  60. Köln, Historisches Archiv der Stadt, GB f. 195, f. 1r-149r
  61. Lisboa, Academia das ciências, 5 22 3, f. 1-153
  62. Lisboa, Biblioteca nacional de Portugal, 269
  63. London, British Library, Additional 14082, f. 8r-141r
  64. London, British Library, Harley 632, f. 36r-131v
  65. London, British Library, Harley 2253, f. 135b (extraits)
  66. London, British Library, Harley 37681
  67. London, British Library, lat. 37075 (extraits)
  68. London, British Library, Royal 6 B XI
  69. London, British Library, Royal 8 D X (extraits)
  70. London, British Library, Royal 12 E XXI, f. 103b (extraits)
  71. Luzern, Zentral- und Hochschulbibliothek, 66
  72. Luzern, Zentral- und Hochschulbibliothek, 36
  73. Madrid, Biblioteca nacional de España, 1470, f. 1-210
  74. Melk, Stiftsbibliothek, 128, f. 1-167
  75. Milano, Biblioteca Ambrosiana, I 92 sup.
  76. Monteprandone, 19
  77. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 7588, f. 108r-244v
  78. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 11427, f. 279r-432r
  79. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 12281, f. 216-369
  80. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 14054, f. 1-191v
  81. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 14241, f. 1-182r
  82. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 14893, f. 69-250
  83. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 16211, f. 1-154
  84. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 17657, f. 1-151
  85. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 18430, f. 135-231
  86. München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 22374, f. 1-142
  87. Nürnberg, Stadtbibliothek, Cent. IV 74, f. 1ra-132rb
  88. Oxford, Balliol College Library, 274, f. 1-130
  89. Oxford, Bodleian Library, MS. Auct. F 3 5
  90. Oxford, Bodleian Library, MS. Rawl. A 423, f. 46b (extraits)
  91. Oxford, Lincoln College Library, 67e, f. 9-141
  92. Oxford, Lincoln College Library, 69 (extraits)
  93. Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 3488, f. 7-172v
  94. Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 3935
  95. Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 12430
  96. Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 14549, f. 4-133v
  97. Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 15451, f. 1-84
  98. Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 17834, f. 1-117
  99. Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 18425, f. 6r-311v
  100. Paris, Bibliothèque Sainte-Geneviève, 251
  101. Praha, Archiv pražského hradu, Knihovna metropolitní kapituly, 452a, f. 1-132
  102. Praha, Národní knihovna České republiky, V B 4, f. 1-137
  103. Roma, Biblioteca Angelica, 490, f. 56-185
  104. Rouen, Bibliothèque patrimoniale Villon, 592, f. 2-18
  105. Saint-Omer, Bibliothèque municipale, 622
  106. Salzburg, Erzabtei Sankt Peter, b I 37, f. 84-137
  107. Salzburg, Erzabtei Sankt Peter, b IX 16, f. 1-166
  108. Salzburg, Erzabtei Sankt Peter, b IX 25, f. 34-213
  109. Salzburg, Universitätsbibliothek, M II 345, f. 1-90
  110. Sankt Florian, Stiftsbibliothek, XI/234, f. 243-259 (extraits)
  111. San Lorenzo de El Escorial, Real Biblioteca del Monasterio, L III 7, f. 1-87 (extraits)
  112. Sevilla, Institución Colombina, Z 131 32
  113. Siena, Biblioteca comunale degli Intronati, G VII 7
  114. Tortosa, Arxiu capitular, 37, f. 1-91
  115. Tours, Bibliothèque municipale, 44, f. 103v-183
  116. Uppsala, Carolinabiblioteket, C 614, f. 1r-106v
  117. València, Arxiu General de la Catedral, 44
  118. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, lat. 1018, f. 1-142
  119. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, lat. 7613
  120. Venezia, Biblioteca Nazionale Marciana, lat. L III 35, f. 25-204
  121. Venezia, Biblioteca Nazionale Marciana, lat. L III 106, f. 1-72
  122. Venezia, Biblioteca Nazionale Marciana, lat. L III 122, f. 1-144
  123. Venezia, Biblioteca Nazionale Marciana, lat. L VII 25
  124. Venezia, Biblioteca Nazionale Marciana, lat. L VII 26
  125. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 603
  126. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 1658, f. 305r-450v
  127. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 2241
  128. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 4214, f. 1r-165v
  129. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 4230, f. 1r-160v
  130. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 4412, f. 1a-80a
  131. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 4572, f. 254-398
  132. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 5284, f. 1r-154r
  133. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 5381, f. 1r-163r
  134. Wien, Schottenstiftsbibliothek, 171, f. 193-210
  135. Wien, Schottenstiftsbibliothek, 297, f. 1-82
  136. Wien, Schottenstiftsbibliothek, 308, f. 1-127
  137. Vorau, Stiftsbibliothek, 133, f. 152r-257r
  138. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, 2687, f. 80-155
  139. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, 2861, f. 23-169
  140. Worcester, Cathedral Library, F 114, f. 101-160
  141. Worcester, Cathedral Library, Q 27, f. 8-135b
  142. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, I F 78, f. 178-256
  143. Würzburg, Universitätsbibliothek, F 174
  144. Würzburg, Universitätsbibliothek, F 208
Éditions anciennes
  1. Summa collationum ad omnem genus hominum, [Ulrich Zel], [Köln], [ca 1472] aussi [ca 1470] (ISTC: ij00328000)
  2. Summa collacionum ad omnem genus hominum, [Arnold Ther Hoernen], [Köln], 17/07/1472 (ISTC: ij00329000)
  3. Summa collectionum sive communiloquium, Anton Sorg, Augsburg, 1475 (ISTC: ij00330000)
  4. Galensis, Communiloquium seu summa collectionum, [Johann Zainer], [Ulm], 1[4]81 (ISTC: ij00331000)
  5. Johannes Gallensis, Communiloquium sive summa collationum, [Imprimeur de 1483 Jordanus de Quedlinburg (Georg Husner)], Strasbourg, 25 mai 1489 (ISTC: ij00332000)
  6. Johannes Gallensis, Summa de regimine vite humane seu margarita doctorum ad omne praepositum : Communiloquium, Compendiloquium, Breviloquium, Ordinarium vite religiose, Georgius Arrivabenus, Venise, 30 juillet 1496 (ISTC: ij00333000) [www]
Éditions modernes
  • Ramon Ferrer, Lluís, Edició crítica i estudi de la "Summa de col·lacions" de Joan de Gal·les, tesi doctoral, Universitat de València, 1997.
  • Nighman, Chris L., Communiloquium siue summa collationum Johannis Gallensis, Augsburg, 1475, [www] (édition sur la base de l'incunable d’Aubsgourg, 1475)
Traductions modernes
Études
  • Beltran, Evencio, « Christine de Pizan, Jacques Legrand et le Communiloquium de Jean de Galles », Romania, 104, 1983, p. 208-228. DOI: 10.3406/roma.1983.2149
  • Briscoe, Marianne, « Some clerical notions of dramatic decorum in late medieval England », Comparative Drama, 19, 1985, p. 1-13.
  • Huélamo San José, Ana Maria, « El Communiloquium de Juan de Gales en las letras castellanas », Actas del VI congreso internacional de la Asociación hispánica de literatura medieval, Universidad de Alcala, 1995, p. 821-828.
  • Lachaud, Frédérique, « De la satire au miroir: Jean de Galles et la lecture du Policraticus de Jean de Salisbury au XIIIe siècle », Universitas scolarium. Mélanges offerts à Jacques Verger par ses anciens étudiants, éd. Cédric Giraud et Martin Morard, Genève, Droz (Hautes études médiévales et modernes, 102), 2011, p. 385-408.
  • Olson, Glending, « The medieval fortunes of theatrica », Traditio, 42, 1986, p. 275-277.
  • Olson, Glending, « Juan García de Castrojeriz and John of Wales: a note on Chaucer's reading », Speculum, 64:1, 1989, p. 106-110. DOI: 10.2307/2852188
  • Ricklin, Thomas, « Jean de Galles, les vitae de saint François et l'exhortation des philosophes dans le Communiloquium de vita et dictis illustrium philosophorum », Exempla docent. Les exemples des philosophes de l'Antiquité à la Renaissance. Actes du colloque international 23-25 octobre 2003, Université de Neuchâtel, éd. Thomas Ricklin, Paris, Vrin (Études de philosophie médiévale, 92), 2006, p. 203-223.
  • Scholderer, V., « The early editions of Johannes Vallensis », Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru = The National Library of Wales Journal, 3, 1944, p. 76-79.
  • Welter, J.-Th., L'exemplum dans la littérature religieuse et didactique du Moyen Âge, Paris et Toulouse, Occitania (Bibliothèque d'histoire ecclésiastique de France), 1927, 564 p. (ici p. 233-236) [GB] [IA]
    Réimpression:
    • Welter, J.-Th., L'exemplum dans la littérature religieuse et didactique du Moyen Âge, New York, AMS Press, 1973, 564 p. [IA]
  • Wittlin, Curt J., « La Suma de colaciones de Juan de Gales en Cataluna », Estudios franciscanos, 72, 1971, p. 189-203.
Permalien: https://arlima.net/no/14652

Voir aussi:
> Wikidata: Q131475740
Creative Commons License
Cette page est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Nicolas Louis
Dernière mise à jour: 7 août 2025

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon     Bluesky