|
Aelred de Rievaulx
Aelred of Rievaulx
Mort en 1167
Clerc anglais au service de David, roi d'Écosse, il prend l'habit cistercien et deviendra abbé du monastère de Rievaulx (Yorkshire).
Recueils anciens
- Opera divi Aelredi, Rhievallensis quondam in anglia ex ordine cisterciensi abbatis, et D. Bernardi contemporalis. Omnia ope et studio R. P. Richardi Gibboni societatis Iesu Theologi, ex vetustis MS. nunc primum in lucem producta, varijsque lectionibus, marginalibus citationibus, et indicibus illustrata. Additi anonymi Rhitmi de laude virginitatis. Operum elenchum sequens pagina exhibebit, Duaci, ex typographiâ Gerardi Pinchon, 1631. — 2e éd.: Duaci et Parisiis, apud F. Leonard, 1654.
- Historiae anglicanae scriptores X, Simeon monachus Dunelmensis. Johannes prior Hagustaldensis. Ricardus prior Hagustaldensis. Ailredus abbas Rievallensis. Radulphus de Diceto Londoniensis. Johannes Brompton Jornallensis. Gervasius monachus Dorobornensis. Thomas Stubbs dominicanus. Guilielmus Thorn Cantuariensis. Henricus Knighton Leicestrensis. Ex vetustis manuscriptis, nunc primùm in lucem editi. Adjectis variis lectionibus, glossario, indicéque copioso, éd. Roger Twysden et par John Selden, Londini, typis Jacobi Flesher, sumptibus Cornelli Bee, 1652.
Recueils modernes
- Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 195)
- The Mediaeval Mystics of England, edited and with an introduction by Eric Colledge, London, Murray, 1962, 309 p.
- For Crist Luve: Prayers of Saint Aelred, Abbot of Rievaulx. Texts Selected and Introduced by Anselm Hoste; Translated by Rose de Lima, Den Haag, 1965, 68 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
- Aelred of Rievaulx, The Historical Works, translated by Jane Patricia Freeland; edited, with introduction and annotation, by Marsha L. Dutton, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 56), 2005, xii + 306 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. VI: Opera historica et hagiographica edidit Domenico Pezzini, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 3), 2017, 277* + 194 p. ISBN: 9782503552781
Généralités
- Aldrich, Robert, Gay Lives, New York, Thames and Hudson, 2012, 304 p.
- Baker, D., « Ailred of Rievaulx and Walter Espec », The Haskins Society Journal, 1, 1989, p. 91-98.
- Bernard, Marie-Benoît, « L'amitié chez Aelred et Augustin: une grâce de Dieu », Collectanea Cisterciensia, 68:1, 2006, p. 48-58.
- Boquet, Damien, L'ordre de l'affect au Moyen Âge: autour de l'anthropologie affective d'Aelred de Rievaulx, Caen, Publications du CRAHM, 2005, 378 p.
- Buchmüller, Wolfgang, Die Askese der Liebe. Aelred von Rievaulx und die Grundlinien seiner Spiritualität, Langwaden, Bernardus-Verlag, 2001.
- Burton, Pierre-André, Ælred de Rievaulx (1110-1167). Essai de biographie existentielle et spirituelle, Paris, Cerf (Petits Cerf histoire), 2010, 656 p.
- Burton, Pierre-André, "Vers l'infini d'une autre lumière": études de spiritualité cistercienne, Saint-Jean-de-Matha, Abbaye Val Notre-Dame éditions; Paris, Cerf (Pain de Cîteaux. Série 3, 35), 2014, 667 p.
- Christensen, Katherine, « Walter Daniel's life of Aelred of Rievaulx: the heroism of intelligence and the miracle of love », The Middle Ages in Texts and Texture: Reflections on Medieval Sources, éd. Jason Glenn, Toronto [etc.], University of Toronto Press, 2011, p. ??.
- Daniel, Walter, Life of Ailred of Rievaulx [with the Letter to Maurice], Translated from the Latin with Introduction and Notes by F. M. Powicke, London [etc.], Nelson (Medieval Classics), 1950, cii + 88 p.
- Daniel, Walter, The Life of Ailred of Rievaulx by Walter Daniel, Translated from the Latin with Introduction and Notes by F. M. Powicke, London, Nelson (Medieval Classics), [1963], cii + 88 p.
- Daniel, Walter, La vie d'Aelred, abbé de Rievaulx. Introduction, traduction, notes et index par Pierre-André Burton, Oka, Abbaye Notre-Dame du Lac (Pain de Cîteaux. Série 3, 19), 2003, 234 p.
- Dumont, Charles, Une éducation du cœur: la spiritalité de saint Bernard et de saint Aelred, Oka, Abbaye cistercienne Notre-Dame-du-Lac (Pain de Cîteaux. Série 3, 10), 1996, 433 p.
- Dutton, Marsha, « Christ our mother: Aelred's iconography for contemplative union », Goad and Nail: Studies in Medieval Cistercian History, éd. E. Rozanne Elder, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Studies Series, 84), 1985, p. 21-45.
- Dutton, Marsha L., « Conversión y vocación de san Elredo de Rievaulx: hipótesis histórica », Cistercium, 45, 1993, p. 307-329.
- Dutton, Marsha L., « Aelred, historian: two portraits in Plantagenet myth », Cistercian Studies Quarterly, 28, 1993, p. 112-143.
- Dutton, Marsha L., « A historian's historian: the place of Bede in Aelred's contributions to the new history of his age », Truth as Gift: Studies in Cistercian History in Honor of John R. Sommerfeldt, éd. Marsha L. Dutton, Daniel M. La Corte et Paul Lockey, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Studies Series, 204), 2004, p. 407-448.
- Elze, Martin, « Aelred von Rievaulx », Theologische Realenzyklopädie, Berlin et New York, de Gruyter, t. 1, 1977, p. 533-535.
- Fösges, Gerd, Das Menschenbild bei Aelred von Rievaulx, Altenberge, Oros-Verlag, 1994.
- Freeman, Elizabeth, Narratives of a New Order: Cistercian Historical Writing in England, 1150–1220, Turnhout, Brepols, 2002.
- Friedman, Lionel J., « Jean de Meun and Ethelred of Rievaulx », L'esprit créateur, 2, 1962, p. 135-141.
- Hallier, Amédée, « L'expérience spirituelle selon Aelred de Rievaulx », Collectanea Ord. Cist. Ref., avril-juin 1958, p. 97-113.
- Hallier, Amédée, Un éducateur monastique: Aelred de Rievaulx, Paris, Gabalda, 1959, 199 p.
- Hallier, Amédée, The Monastic Theology of Aelred of Rievaulx: An Experimental Theology, Translated by Columban Heaney, Shannon, ?? (Cistercian Studies Series, 2) 1969, 178 p.
- Harvey, T. Edmund, Saint Aelred of Rievaulx, London, Allenson, [1932], 148 p.
- Hoste, Anselm, Paradisus claustri. Pensées de Aelred de Rielvaux, Bruges, Desclée de Brouwer (Munuscula mediaevalia, 6), 1964, 24 p.
- Hoste, Anselm, Vriendschap. Pensées de Aelred de Rielvaux, Bruges, Desclée de Brouwer (Munuscula mediaevalia, 1), 1964, 24 p.
- Jaeger, C. Stephen, Ennobling Love: In Search of a Lost Sensibility, University Park, Pennsylvania State University Press (Middle Ages Series), 1999, xiii + 311 p. [IA]
- Kealey, Edward J., Medieval Medicus: a Social History of Anglo-Norman Medicine, Baltimore et London, Johns Hopkins University Press, 1981, xi + 212 p. [IA]
- La Corte, Daniel M., « Abbot as magister and pater in the thought of Bernard of Clairvaux and Aelred of Rievaulx », Truth as Gift: Studies in Cistercian History in Honor of John R. Sommerfeldt, éd. Marsha L. Dutton, Daniel M. La Corte et Paul Lockey, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Studies Series, 204), 2004, p. 389-406.
- Lievenbrück, Ursula, « Aelred von Rievaulx », Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon, Nordhausen, Bautz, t. 29, 2008, col. 22-33.
- McGuire, Brian Patrick, Brother and Lover: Aelred of Rievaulx, New York, Crossroad, 1994, xviii + 186 p.
- Ohly, Friedrich, « Außerbiblisch Typologisches zwischen Cicero, Ambrosius und Aelred von Rievaulx », Schriften zur mittelalterlichen Bedeutungsforschung, Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1977, p. 338-400.
- Powicke, F. M., Ailred of Rievaulx and his Biographer Walter Daniel, Manchester, Manchester University Press; London, Longmans and Green, 1922, ix + 112 p. [HT] [IA: ex. 1, ex. 2]
Réimpression:- Manchester, General Books LLC, 2010
- Powicke, Frederick M., « Ailred of Rievaulx », Ways of Medieval Life and Thought, London, 1949.
- Raciti, Gaetano, « The preferential option for the weak in the Ælredian community model », Cistercian Studies Quarterly, 32, 1997, p. 3-23.
- Ransford, Rosalind, « A kind of Noah's ark: Aelred of Rievaulx and national identity », Studies in Church History, 18, 1982, p. 137-146.
- Rüffer, Jens, Orbis cisterciencis: zur Geschichte der monastischen ästhetischen Kultur im 12. Jahrhundert, Berlin, Lukas (Studien zur Geschichte, Kunst und Kultur der Zisterzienser, 6), 1999, 507 p.
- Schilling, Raymundus, « Aelred de Rievaulx: Deus amicitia est », Cîteaux in de Nederlanden, 8, 1957, p. 13-26.
- Sommerfeldt, John R., Pursuing Perfect Happiness, Mahwah (New Jersey), Newman Press, 2005.
- Sommerfeldt, John R., Aelred of Rievaulx on Love and Order in the World and the Church, Mahwah (New Jersey), Newman Press, 2006.
- Squire, Aelred, « Aelred and king David », Collectanea Cisterciensia, 22, 1960, p. 356-377.
- Squire, Aelred, « Aelred and the northern saints », Collectanea Cisterciensia, 23, 1961, p. 58-69.
- Squire, Aelred, « Historical factors in the formation of Aelred of Rievaulx », Collectanea Cisterciensia, 22, 1960, p. 262-282.
- Squire, Aelred, Aelred of Rievaulx: A Study, London, S.P.C.K., 1969, xii + 177 p. — Réimpr.: 1973; Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Studies Series, 50), 1981.
- Stern, Keith, Queers in History, Dallas, BenBella Books, 2009.
- Sturges, Robert S., Dialogue and Deviance: Male-Male Desire in the Dialogue Genre (Plato to Aelred, Plato to Sade, Plato to the Postmodern), New York, Palgrave Macmillan, 2005.
- Trottmann, Christian, « "<Anima> statim se videt in sui corporis imagine, in qua mox a spiritibus ad hoc ordinatis suscipitur, vel consolanda, vel purganda, vel torquenda". La vie en images de l'âme, dans le rêve et après la mort selon le Dialogue sur l'âme d'Aelred de Rievaulx », Faire image: dispositifs optiques à la période médiévale. Actes du colloque organisé à l’Université Jean Moulin - Lyon 3 les 7 et 8 octobre 2021, éd. Aurélie Barre et Lydie Louison, Textimage. Le conférencier, 13, 2023. [www]
- Truax, Jean, Aelred the Peacemaker: The Public Life of a Cistercian Abbot, Collegeville, Cistercian Publications (Cistercian Studies), 2017, xiv + 325 p.
Compte rendu: Katherine Harvey, dans The Medieval Review, 17.12.17, 2017. [www]
- Tuozzi, Anna Maiorino, La "conoscenza di sé" nella scuola cisterciense, Napoli, Istituto italiano per gli studi storici (Istituto italiano per gli studi storici, 29), 1976, 153 p.
- Zeijden, A. van der, « Ailred van Rielvaulx in het voetspoor van s. Augustinus », Cîteaux: commentarii cistercienses, 18:4, 1967, p. 355-369.
-
Titre: | Speculum caritatis; Le miroir de la charité |
Date: | Vers 1142 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
- Trattati d'amore cristiani del XII secolo, 2, a cura di Francesco Zambon, Milano, Fondazione Lorenzo Valla et Mondadori (Scrittori greci e latini), 2008, xx + 683 p. + [16] p. de pl.
Traductions modernes
- en allemand:
- Aelred von Rieval, Spiegel der Liebe, übersetzt von Hildegard Brem, Eschenbach, Zisterzienserinnen-Abtei (Texte der Zisterzienser-Väter, 2), 1989.
- Aelred von Rieval, Spiegel der Liebe. Übertragen und eingeleitet von M. Hildegard Brem. Gekürzt und überarbeitet von Hans Urs von Balthasar, Einsiedeln, Johannes-Verlag (Christliche Meister, 37), 1989.
- en anglais:
- The Mirror of Charity = The Speculum caritatis of St. Aelred of Rievaulx, Translated and Arranged by Geoffrey Webb and Adrian Walker. With an Introduction and Notes, London, Mowbray, [1962], xv + 159 p.
- Aelred of Rievaulx, The Mirror of Charity, Translated by Elizabeth Connor; introduction and notes by Charles Dumont, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 17), 1990, 324 p.
- en français:
- Saint Aelred de Rievaulx, Le Miroir de la charité. Sermons. De l'amitié spirituelle. Textes choisis, traduits et présentés par le R. P. Charles Dumont, O.C.S.O., Namur, Éditions du Soleil levant (Les écrits des saints), 1961, 190 p.
- Aelred de Rievaulx, Le miroir de la charité. Traduction, introduction, notes et index par Charles Dumont, OCSO, et Gaëtane de Briey, OCSO, Bégrolles-en-Mauges, Abbaye de Bellefontaine (Vie monastique, 27. Série Monachisme ancien), 1992, 288 p.
- en italien:
- Zambon 2008 (voir sous Éditions modernes)
Études
- Squire, Aelred, « The composition of the Speculum caritatis », Cîteaux: Commentarii Cistercienses, 14:2-3, 1963, p. 135-146 et 218-233.
-
Titre: | |
Date: | XIIe siècle |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
Traductions modernes
Études
-
Titre: | |
Date: | XIIe siècle |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
Traductions modernes
Études
-
Titre: | Vita Davidis Scotorum regis; Vie de David roi des Écossais |
Date: | 1153 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
Traductions modernes
Études
-
Titre: | Genealogiae regum Anglorum; Généalogie des rois d'Angleterre |
Date: | 1153-1154 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. VI: Opera historica et hagiographica edidit Domenico Pezzini, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 3), 2017, 277* + 194 p. ISBN: 9782503552781
Traductions modernes
- en anglais:
- Aelred of Rievaulx, The Historical Works, translated by Jane Patricia Freeland; edited, with introduction and annotation, by Marsha L. Dutton, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 56), 2005, xii + 306 p.
Études
- Dutton, Marsha L., « Sancto Dunstano cooperante: Aelred of Rievaulx's advice to the heir to the English throne in Genealogy of the Kings of the English », Religious and Laity in Northern Europe 1000-1400: Interaction, Negotiation, and Power, éd. Emilia Jamroziak et Janet Burton, Turnhout, Brepols, 2007, p. 183-195.
- Legge, Mary Dominica, « Gautier Espec, Ailred de Rievaulx et la matière de Bretagne », Mélanges de langue et de littérature du Moyen Âge et de la Renaissance offerts à Jean Frappier, professeur à la Sorbonne, par ses collègues, ses élèves et ses amis, éd. Jean Charles Payen et Claude Régnier, Genève, Droz (Publications romanes et françaises, 112), 1970, t. 1, p. 619-623.
- Mayeski, Marie Anne, « Secundam naturam: the inheritance of virtue in Ælred's Genealogy of the English Kings », Cistercian Studies Quarterly, 37, 2002, p. 221-228.
-
Titre: | Relatio de standardo; The battle of the standard |
Date: | 1153-1154 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Chronicles of the Reigns of Stephen, Henry II., and Richard I. Edited from Manuscripts by Richard Howlett, London, Longman etc. (Rerum Britannicarum medii aevi scriptores = The Chronicles and Memorials of Great Britain and Ireland During the Middle Ages, 82), 1884-1889, 4 t. (ici t. 3) [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4]
Réimpression:- New York, Kraus Reprints, 1964
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. VI: Opera historica et hagiographica edidit Domenico Pezzini, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 3), 2017, 277* + 194 p. ISBN: 9782503552781
Traductions modernes
- en anglais:
- Aelred of Rievaulx, The Historical Works, translated by Jane Patricia Freeland; edited, with introduction and annotation, by Marsha L. Dutton, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 56), 2005, xii + 306 p.
Études
- Freeman, Elizabeth, « Aelred of Rievaulx's De bello standardii: Cistercian historiography and the creation of community memories », Cîteaux, 49, 1998, p. 5-28.
- Freeman, Elizabeth, « The many functions of Cistercian histories using Aelred of Rievaulx's Relatio de standardo as a case study », The Medieval Chronicle: Proceedings of the 1st International Conference on the Medieval Chronicle, éd. Erik Kooper, Amsterdam et Atlanta, Rodopi, 1999, p. 124-132.
-
Titre: | Vita sancti Niniani; Life of saint Ninian |
Date: | 1154-1160 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. VI: Opera historica et hagiographica edidit Domenico Pezzini, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 3), 2017, 277* + 194 p. ISBN: 9782503552781
Traductions modernes
- en anglais:
- Two Celtic Saints: The Lives of Ninian and Kentigern, Felinfach, Llanerch Publ., 1989, 119 p. — Réimpr.: 2000.
- Ancient Lives of Scottish Saints Translated by W. M. Metcalfe. Part 1, Felinfach, Llanerch Publ., 1998, xxiii + 174 p.
- Aelred of Rievaulx, The Lives of the Northern Saints, translated by Jane Patricia Freeland; introduction and notes by Marsha L. Dutton, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 71), 2006, 152 p.
Compte rendu: Elizabeth Lowe, dans The Medieval Review, 07.12.06. [www]
Études
- Société des Bollandistes, Bibliotheca hagiographica latina manuscripta. Index analytique des catalogues de manuscrits hagiographiques latins publiés par les Bollandistes, Louvain-la-Neuve, Université catholique de Louvain, 1998, nos 6239-6240.
-
Titre: | De miraculis Hagustaldensis ecclesiae; The saints of the church of Hexham and their miracles; Les saints de l'église d'Hexham et leurs miracles |
Date: | Vers 1155 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. VI: Opera historica et hagiographica edidit Domenico Pezzini, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 3), 2017, 277* + 194 p. ISBN: 9782503552781
Traductions modernes
- en anglais:
- Aelred of Rievaulx, The Lives of the Northern Saints, translated by Jane Patricia Freeland; introduction and notes by Marsha L. Dutton, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 71), 2006, 152 p.
Compte rendu: Elizabeth Lowe, dans The Medieval Review, 07.12.06. [www]
Études
-
Titre: | De quodam miraculo miraculi; A certain wonderful miracle; The nun of Watton; Un certain miracle merveilleux |
Date: | Vers 1160 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. VI: Opera historica et hagiographica edidit Domenico Pezzini, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 3), 2017, 277* + 194 p. ISBN: 9782503552781
Traductions modernes
- en anglais:
- Aelred of Rievaulx, The Lives of the Northern Saints, translated by Jane Patricia Freeland; introduction and notes by Marsha L. Dutton, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 71), 2006, 152 p.
Compte rendu: Elizabeth Lowe, dans The Medieval Review, 07.12.06. [www]
Études
- Freeman, Elizabeth, « Nuns in the public sphere: Aelred of Rievaulx's De sanctimoniali de Wattun and the gendering of authority », Comitatus, 17, 1996, p. 55-80.
-
Titre: | De Jesu puero duodenni; Quand Jésus eut douze ans |
Date: | 1160-1162 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
- Aelred de Rievaulx, Quand Jésus eut douze ans. Introduction et texte critique par dom Anselme Hoste; traduction française par Joseph Dubois, Paris, Cerf (Sources chrétiennes, 60), 1958, 132 p. — 2e tirage avec mise à jour, 1987. — 2ee réimpression de la 1re édition avec corrections, 2005.
Traductions modernes
- en anglais:
- On Jesus at Twelve Years Old by St. Aelred of Rievaulx; Translated from the Latin by Geoffrey Webb and Adrian Walker, London, Mowbray (Fleur de Lys Series, 7), [1956], 71 p.
- en français:
- Hoste et Dubois 2005 (voir sous Éditions modernes)
Études
-
Titre: | De institutione inclusarum; De l'institution des recluses |
Date: | 1160-1162 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | Deux traductions anglaise (EETS, OS, 287) |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelred de Rievaulx, La vie de recluse. La prière pastorale. Texte latin, introduction, traduction et notes par Charles Dumont, O.C.S.O., Paris, Cerf (Sources chrétiennes, 76; Série des textes monastiques d'Occident, 6), 1961, 223 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
Traductions modernes
- en anglais:
- Aelred of Rievaulx, A Rule of Life for a Recluse, trans. Mary Paul Macpherson, dans Treatises and the Pastoral Prayer, éd. David Knowles, Kalamazoo, Cistercian Publications, 1995.
- en français:
- Dumont 1961 (voir sous Éditions modernes)
- en italien:
- Aelredo di Rievaulx, Regola delle Recluse, a cura di Domenico Pezzini, Milano, Paoline, 2003.
Études
- Diener, Laura Michele, « The anonymous heroine: Aelred of Rievaulx's rule for his sister », The Ties that Bind: Essays in Medieval British History in Honor of Barbara Hanawalt, éd. Linda E. Mitchell, Katherine L. French et Douglas L. Biggs, Farnham et Burlington, Ashgate, 2011, p. 105-119.
- McNamer, Sarah, Affective Meditation and the Invention of Medieval Compassion, Philadelphia, University of Pennsylvania Press (The Middle Ages), 2010, viii + 309 p. ISBN: 9780812242119
Compte rendu: Ineke van't Spijker, dans The Medieval Review, 10.06.20. [www]
- Renna, Thomas, « Virginity in the Life of Christina of Markyate and Aelred of Rievaulx's Rule », American Benedictine Review, 36:1, 1985, p. 79-92.
-
Manuscrits
- London, British Library, Cotton, Otho A. VI, f. 130r-168v [⇛ Description]
- …
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 195, col. 711-738)
- Lives of Edward the Confessor. I. - La Estoire de Seint Aedward le Rei. II. - Vita beati Edvardi regis et confessoris. III. - Vita Æduuardi regis qui apud Westmonasterium requiescit, edited by Henry Richards Luard, London, Longman, Brown, Green, Longmans and Roberts (Rerum Britannicarum Medii Ævi scriptores, or Chronicles and Memorials of Great Britain and Ireland During the Middle Ages, 3), 1858, xlvii + 448 p. [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. VII: Vita sancti Aedwardi regis et confessoris; Anonymi Vita sancti Aedwardi versifice edidit Francesco Marzella, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 3A), 2017, 396 p. ISBN: 9782503551821
Traductions modernes
- en anglais:
- The Life of St. Edward the Confessor by St. Aelred of Rievaulx translated by Jerome Bertram, F. S. A., Southampton, Saint Austin's Press, 1990.
- Aelred of Rievaulx, The Historical Works, translated by Jane Patricia Freeland; edited, with introduction and annotation, by Marsha L. Dutton, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 56), 2005, xii + 306 p.
Études
- Brown, Jennifer N., « "Cut from its stump": translating Edward the Confessor and the dream of the green tree », Lost in Translation?, éd. Denis Renevey et Christiania Whitehead, Turnhout, Brepols (Medieval Translator. Traduire au Moyen Âge, 12), 2009, p. 57-69.
- Dutton, Marsha L., « The staff in the stone: finding Arthur's sword in the Vita sancti Edwardi of Aelred of Rievaulx », Arthuriana, 17:3, 2007, p. 3-30.
- Dutton, Marsha L., « Negative capability in the study of early printed texts: Aelred of Rievaulx's Vita Sancti Edwardi in the Gilte Legende and in Caxton's Golden Legende », Lost in Translation?, éd. Denis Renevey et Christiania Whitehead, Turnhout, Brepols (Medieval Translator. Traduire au Moyen Âge, 12), 2009, p. 71-83.
- Yohe, Katherine T., « Aelred's recrafting of the life of Edward the Confessor », Cistercian Studies Quarterly, 38, 2003, p. 177-189.
-
Titre: | Oratio pastoralis; Prière pastorale |
Date: | 1163-1167 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelred, The Pastoral Prayer = Oratio pastoralis, translated by Sr. Rose de Lima; introduction by Anselm Hoste, Steenbrugge, St. Pietersabdij, 1967, 29 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
- For Your Own People: Aelred of Rievaulx's Pastoral Prayer. Critical Edition, Introduction and Annotations by Marsha L. Dutton; Translation by Mark DelCogliano, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 73), 2008, xiii + 69 p.
Traductions modernes
- en anglais:
- Lima et Hoste 1967 (voir sous Éditions modernes)
- Aelred of Rievaulx, Treatises. The Pastoral Prayer. Introduction by David Knowles, Kalamazoo, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 2), 1995, xiii + 128 p.
- Dutton et DelCogliano 2008 (voir sous Éditions modernes)
- en français:
- Aelred de Rievaulx, Sermons pour l'année, 5. Introduction, traduction, notes et index par Gaëtane de Briey, Oka, Abbaye Notre-Dame-du-Lac; Paris, Cerf (Pain de Cîteaux. Série 3, 24), 2005, 294 p.
Études
-
Titre: | De spiritali amicitia; L'amitié spirituelle |
Date: | 1164-1167 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | Jean de Meun [traduction perdue] (français) |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
Traductions modernes
- en allemand:
- Aelred von Rieval, Die heilige Freundschaft: des seligen Abtes Aelred von Rieval Büchlein "De spirituali amicitia" mit einem Nachruf desselben auf seinen Freund Simon. Übersetzt von Karl Otten, München, Theatiner-Verlag, 1927.
- Aelred von Rieval, Über die geistliche Freundschaft (lateinisch-deutsch). Ins Deutsch übertragen von Rhaban Haacke, Trier, Spee (Occidens, 3), 1978.
- Freundschaft mit Gott, dans Philosophie der Freundschaft, éd. Klaus-Dieter Eichler, Leipzig, Reclam, 2e éd., 1999, p. 67–82.
Traduction d'extraits.
- en anglais:
- Aelred of Rievaulx's Spiritual Friendship, trans. Mark F. Williams, Scranton, University of Scranton Press, 1994.
- en espagnol:
- La amistad espiritual. Introducción, notas y traducción por Martin Ma Garcia, Madrid, Studium (Fuentes de Espiritualidad Monastica, 2), 1969, 158 p.
- en français:
- Aelred, Lois et douceurs de l'amitié spirituelle, Bruxelles, Vromant (Petite bibliothèque chrétienne), 1885.
- Bienheureux Aelred de Rievaux, Traité de l'amitié spirituelle, traduit par Frans Ingham, Gembloux, Duculot; Bruxelles, Éditions de La Cité chrétienne, 1937, 103 p.
- Aelred de Rievaulx, L'amitié spirituelle. Présentation, traduction et notes par J. Dubois, Bruges et Paris, Beyaert (Bibliothèque de spiritualité médiévale), [1948], civ + 208 p.
- Saint Aelred de Rievaulx, Le miroir de la charité. Sermons. De l'amitié spirituelle. Textes choisis, traduits et présentés par le R. P. Charles Dumont, O.C.S.O., Namur, Éditions du Soleil levant (Les écrits des saints), 1961, 190 p.
- Aelred de Rievaulx, L'amitié spirituelle. Traduction, introduction, notes et index par Soeur Gaëtane de Briey, OCSO, Bégrolles-en-Mauges, Abbaye de Bellefontaine (Vie monastique, 30. Série Monachisme ancien), 1994, 105 p.
Études
- Classen, Albrecht, « Friendship, death, and Boethian philosophy in the High Middle Ages: the meaning of the past for our present and future. With a special focus on Lawrence of Durham's Consolatio (1141) and Aelred of Rievaulx's De spirituali amicitia (1164-1167) », Medieval Perspectives, 28, 2013, p. 9-31.
- Dutton, Marsha L., « Friendship and the love of God: Augustine's teaching in the Confessions and Aelred of Rievaulx's response in Spiritual Friendship », American Benedictine Review, 56, 2005, p. 3-40.
- Haseldine, Julian, « Friendship, equality and universal harmony: the universal and the particular in Aelred of Rievaulx's De spiritali amicitia », Friendship East and West: Philosophical Perspectives, éd. Oliver Leamon, Richmond (Surrey), Curzon, 1996, p. ??.
- Vernon, Mark, The Philosophy of Friendship, Basingstoke, Palgrave Macmillan, 2005, 192 p.
-
Titre: | |
Date: | XIIe siècle |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
Traductions modernes
Études
-
Titre: | Dialogus de anima; Le dialogue de l'âme |
Date: | 1164-1167 |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Ailred of Rievaulx, De anima, edited by C. H. Talbot, London, The Warburg Institute, University of London (Mediaeval and Renaissance Studies. Supplement, 1), 1952, 164 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. I: Opera ascetica edidit A. Hoste et C. H. Talbot, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 1), 1971, xviii + 766 p. + [1] f. de pl.
Traductions modernes
- en anglais:
- Talbot 1952 (voir sous Éditions modernes)
- en français:
- Aelred de Rievaulx, Dialogue sur l'âme. Introduction, traduction, notes et index par Pierre-Yves Émery, Oka, Abbaye Notre-Dame-du-Lac; Paris, Cerf (Pain de Cîteaux. Série 3, 26), 2007, 134 p.
Études
-
Titre: | |
Date: | XIIe siècle |
Commanditaire: | |
Dédicataire: | |
Langue: | Latin |
Genre: | Sermon |
Forme: | Prose |
Contenu: | |
Incipit: | |
Explicit: | |
Continuations: | |
Remaniements: | |
Traductions: | |
Voir aussi: | |
Manuscrits
Éditions anciennes
Éditions modernes
- Sermones inediti B. Aelredi abbatis Rievallensis edidit C. H. Talbot, Romae, apud Curiam generalem Sacri Ordinis Cisterciensis (Series scriptorum Sancti Ordinis Cisterciensis, 1), 1952, 190 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia, II: Sermones I-XLVI: Collectio Claraevallensis prima et secunda recensuit Gaetano Raciti, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 2A), 1989, xvii + 422 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia, III: Aelredi Rievallensis Sermones XLVII-LXXXIV: Collectio Dunelmensis, Sermo a Matthaeo Rievallensi servatus, Sermones Lincolnienses recensuit Gaetano Raciti, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 2B), 2001, xiv + 424 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. V: Aelredi Rievallensis Homeliae de oneribus propheticis Isaiae quas recensuit Gaetano Raciti, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 2D), 2005, xxi + 393 p.
- Aelredi Rievallensis Opera omnia. IV: Aelredi Rievallensis Sermones LXXXV-CLXXXII, collectio Radingensis recensuit Gaetano Raciti, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 2C), 2012, xx + 854 p.
Traductions modernes
- en anglais:
- Aelred of Rievaulx, The Liturgical Sermons, the First Clairvaux Collection, Sermons One-Twenty-Eight, Advent-All saints, translated by Theodore Berkeley and M. Basil Pennington, Kalamazoo et Coalville, Cistercian Publications (Cistercian Fathers Series, 58), 2001, 394 p.
- Aelred of Rievaulx, The Liturgical Sermons: The Second Clairvaux Collection, Sermons 29-46, Christmas-All Saints. Introduction by Domenico Pezzini; translation by Marie Anne Mayeski. Collegeville, Liturgical Press (Cistercian Fathers, 77), 2016, lxxxi + 180 p. ISBN: 9780879071776
Compte rendu: Bruce L. Venarde, dans The Medieval Review, 17.09.08, 2017. [www]
- Aelred of Rievaulx, The Liturgical Sermons: The Reading-Cluny Collection, 1 of 2, Sermons 85-133. Translated by Daniel Griggs with an introduction by Marsha L. Dutton and Marjory Lange, Collegeville, Liturgical Press (Cistercian Fathers Series, 81), 2021, liv + 378 p. ISBN: 9780879071813
Compte rendu: Joseph Rudolph, dans The Medieval Review, 22.02.07, 2022. [www]
- en français:
Études
- Dumont, Charles, « Autour des sermons De oneribus d'Aelred de Rievaulx », Collectanea Ord. Cist. Ref., avril-juin 1957, p. 114-121.
- Nouzille, Philippe, Expérience de Dieu et théologie monastique au XIIe siècle: étude sur les sermons d'Aelred de Rievaulx, Paris, Cerf (Philosophie et théologie), 1999, 331 p.
- Pezzini, Domenico, « L'Assomption de la Vierge Marie dans les sermons d'Aelred de Rievaulx », Collectanea Cisterciensia, 72, 2010, p. 4-27.
Répertoires bibliographiques
- Hoste, Anselm, Bibliotheca aelrediana: A Survey of the Manuscripts, Old Catalogues, Editions and Studies Concerning St. Aelred of Rievaulx, Hagae comitis (La Haye), M. Nijhoff; Steenbrugis (Steenbrugge), Abbatia Sancti Petri (Instrumenta patristica, 2), 1962, 206 p. + [2] f. de dépl. — Réimpr.: 1982.
- Burton, Pierre-André, Bibliotheca aelrediana secunda: une bibliographie cumulative, 1962-1996, Louvain-la-Neuve, FIDEM (Textes et études du Moyen Âge, 7), 1997, xiii + 196 p.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 26 novembre 2024
|
Signaler une erreur ou une omission:
Courriel

|