logo arlima

De nuptiis

Œuvre de Hugues de Fouilloy

Bibliographie

Titre:De fonte compuctionis
Date:Milieu du XIIe siècle (après 1132)
Langue:Latin
Genre: 
Forme:Prose
Contenu:Les noces spirituelles sont destinées à un autre ami d'Hugues, que ce dernier tente d'écarter du mariage pour le faire entrer en religion. Il est organisé en deux livres. Dans le premier, intitulé De nuptiis carnalibus vitandis, Hugues accumule contre les femmes tous les reproches possibles, accumulées au fil de ses lectures. Le troisième chapitre, De fonte compuctionis, de ce premier livre est parfois isolé dans les manuscrits. Quant au deuxième livre, intitulé De nuptiis spiritualibus amplexandis, il magnifie les noces spirituelles en commençant par une exégèse de Genèse XXVI, où il glose notamment le thème fameux des deux femmes de Jacob et de Joseph. Puis il donne une interprétation spirituelle de la Loi mosaïque et il termine par une exégèse originale du sacrement du mariage.
Incipit:Dum te, charissime, mundi hujus agitari fluctibus conspicio, timeo ne aut pondere divitiarum pressus, aut inventutis impetu compulsus, periculum Scyllae voraginis incurras. Amor etenim mulieris est quasi quaedam vorago mortis, velut unda submergens. Ligat amor mulieris, sed tunc gravius cum indissolubili nodo conjugii stringitur. […]
Fertur aureolus Theophrasti liber De nuptiis, in quo quaerit an vir sapiens uxorem ducat. Et cum definisset, si pulchra, si bene morata, si honestis parentibus, si et ipse sanus et dives, si sapiens inire aliquando matrimonium, statim intulit: Haec autem raro in nuptiis concurrunt universa…
Explicit:… Si noster est, ergo communis. Quibus? Sponso et sponsae, id est, Christo et cuilibet fideli animae. Tu vero, charissime, exue te sollicitudine saeculari, exorna thalamum mentis tuae virtutum floribus, et fac animam tuam talem, quam summi regis adoptet Filius. Qui cum Patre, et Spiritu sancto vivit, et regnat per aeterna saecula. Amen.
Manuscrits
  1. Bordeaux, Bibliothèque municipale, 995.
  2. Bruxelles, KBR, II 1076 (1491)
  3. Bruxelles, KBR, II 952
  4. Cambrai, Bibliothèque municipale, A 259 (249)
  5. Cremona, Biblioteca statale, 199
  6. Namur, Musée Groesbeeck de Croix, 48
  7. Paris, Bibliothèque nationale de France, Arsenal, 499A (500 T. L)
  8. Paris, Bibliothèque nationale de France, Arsenal, 268B (502 T. L)
  9. Paris, Bibliothèque nationale de France, Arsenal, 550
  10. Paris, Bibliothèque nationale de France, Arsenal, 532 (581 Y. T. L)
  11. Paris, Bibliothèque nationale de France, Arsenal, 769A (11 J. L)
  12. Paris, Bibliothèque nationale de France, Arsenal, 550 (625 T. L)
  13. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2494
  14. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2495
  15. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2896
  16. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2922
  17. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 2954
  18. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 712
  19. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 1009
  20. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 12321
  21. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 12327
  22. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 14507
  23. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 14512
  24. Pisa, Biblioteca Cateriniana del Seminario Arcivescovile, 52
  25. Pisa, Biblioteca Cateriniana del Seminario Arcivescovile, 55
  26. Praha, Archiv pražského hradu, Knihovna metropolitní kapituly, 653
  27. San Marino (USA), Huntington Library, HM 627
  28. Sevilla, Institución Colombina, 7-2-21
  29. Tours, Bibliothèque municipale, 488
  30. Troyes, Médiathèque de Troyes Champagne Métropole, 177
  31. Valenciennes, Bibliothèque municipale, 196 (188)
  32. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Rossiani, 378
  33. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1047
Éditions anciennes
Éditions modernes
  • Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 177, col. 1201-1218C)
    Tome 177 [GB: ex. 1, ex. 2] [IA: ex. 1, ex. 2]
Traductions modernes
Études
Permalien: https://arlima.net/no/11948


Voir aussi:
> ——
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Rémy Cordonnier
Compléments: Voir la liste complète
Dernière mise à jour: 25 février 2024

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter